ISO 9001, kuruluşların sürdürülebilir bir kalite yönetim sistemi kurması için ihtiyaç duyduğu süreçleri, politikaları ve yaklaşımları açıklar. Günümüzde tüm dünyada kuruluş bağlamı ve faaliyet alanı fark etmeksizin her sektör ve şirket için en yaygın ve en temel yönetim sistemi standartlarından biridir. ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi standardının gerekliliklerini karşılayan kuruluşlar ISO 9001 Belgesi alabilmektedir. Kalite yönetim sistemini bağımsız üçüncü taraf akredite kuruluşlar aracılığıyla doğrulayan işletmeler bu sayede piyasada farklılaşabilmekte ve rekabet gücünü artırabilmektedir. Uluslararası düzeyde geçerli olan kapsamı itibariyle her büyüklükten kuruluşu ilgilendiren ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi hakkında daha detaylı bilgi ve danışmanlık çözümleri için Aşan Danışmanlık ile iletişime geçebilirsiniz. Aşan Danışmanlık ISO 9001 Belgesi alma sürecinin hızlı ve kolay bir şekilde tamamlanması için sertifikasyon adımlarının her birinde sizlere yardımcı olacaktır.
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi standardı, kuruluşların müşteri taleplerini ve yasal zorunlulukları karşılayan ürün ve hizmetler üretme kabiliyetini ve potansiyelini artıran ve bu konuda uluslararası kalite yönetimi ilkelerini ortaya koyan bir standarttır. Etkin ve sürdürülebilir kalite yönetim sisteminin işletmenin tüm süreçlerinde kullanılmasını sağlayan standart, planlı, sitematik, kontrollü ve sürekli iyileştirilebilir bir yönetim yapısı oluşturmayı hedeflemektedir. ISO 9001 standardı, kuruluşların tutarlı, faydalı ve sürdürülebilir kalite politikaları oluşturmalarını ve bu bağlamda paydaşlarının ihtiyaç ve beklentilerinin doğru anlaşılmasını ve yönetilmesini sağlamaktadır. Kalite yönetimine ilişkin süreçleri tanımlayan standart, üst yönetimden başlayarak her seviyeden çalışan için kurumsal rolleri ve sorumlulukları tanımlamaktadır.
Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al (PUKÖ) döngüsü ve risk temelli düşünceye odaklı olarak hazırlanan standart, kurumsal risklerin ve fırsatların değerlendirilmesi ve doğru kalite hedeflerinin konulması için yöntem ve prosedürleri belirlemektedir. Kalite yönetim sisteminin kurulması ve işletilmesi için ihtiyaç duyulan kaynakları ve dokümanları açıklayan ISO 9001 standardı, işletmenin operasyon gereksinimlerine ilişkin gereksinimleri de anlatmaktadır. Kalite konusunda yapılması gereken denetimler ve kontroller; ayrıca sürekli iyileştirme yaklaşımına da değinen standart, bu bağlamda ISO’nun diğer yönetim sistemleri için de bir altyapı oluşturmaktadır.
ISO 9001 Belgesi Nasıl Alınır?
ISO 9001 sertifikası sadece akredite belgelendirme kuruluşları aracılığıyla alınabilmektedir. Belge sahibi olmak isteyen kuruluşların yapması gereken bazı önemli çalışmalar bulunmaktadır. Bunları şöyle özetleyebiliriz:
* Kuruluş içerisinde ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi’ne ilişkin gereksinimlerin ve hedeflerin belirlenmesi
* Kurumsal süreçlerin standart ile uyumlu hale getirilmesi
* İşletmenin tamamını kapsayan, dokümante edilmiş bilgilerle destekli ve ISO 9001’e uygun kalite yönetim sisteminin kurulması ve devreye alınması
* Sertifikasyon sürecinin başlatılması için akredite belgelendirme kuruluşlarına başvuru yapılması
* Organizasyonel süreçlerin standarda uygunluğunun doğrulanması için denetlemeler yapılması
* Denetleme sonucunda ortaya çıkan uygunsuzlukların kapatılması için düzeltici ve önleyici faaliyetlerin uygulanması
* Denetleme sürecinin başarıyla tamamlanması ile sertifikasyon adımlarının sonlandırılması
* ISO 9001 sertifikasının düzenlenmesi
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi (KYS) , bir kuruluşun ürün veya hizmetlerini oluşturup müşterilerine sunması için gerekli politikaları, iş süreçlerini ve prosedürleri belgeleyen ve dolayısıyla yüksek ürün kalitesi aracılığıyla müşteri memnuniyetini artıran bir sistemdir.
Kısacası ISO 9001, bir şirketin düzenleyici gerekliliklerini ve müşteri gerekliliklerini karşılamasına ve operasyonlarında sürekli iyileştirmeler yapmasına yardımcı olur.
Kalite Yönetim Sisteminin amacı tutarlılık sağlamaktır.Firmanız, müşterilerinizin beklentilerini bilmeli ve sizden yaptıkları her alışverişte aynı kaliteyi korumalısınız. Bu güvenceyi sağlayabilirseniz, daha fazla müşteri çekecek bir kalite itibarı yaratırken mevcut müşterilerinizi de korumuş olursunuz.
Dünyanın en bilinen kalite yönetim standardı olan ISO 9001, kuruluşların hizmet ve performans yönetimi konusunda kalitelerini arttırmaya ve devamlılık sağlanmasına olanak sağlayan bir kalite yönetim sistemidir. ISO 9000 Standart serisi içerisindeki en önemli ve belgelendirilebilen, gerçek gereksinimleri listeleyen tek standarttır. ISO 9000 standartlarının geri kalanı yalnızca destekleyici yönergeler ve bilgiler sağlamaktadır.
ISO 9001 ilk olarak 1987 yılında 160´tan fazla ülkenin ulusal standart kuruluşlarından oluşan uluslararası bir ajans olan Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) tarafından yayınlandı. 9001´in en son ve halen kullanılan sürümü olan ISO 9001:2015 Eylül 2015´te yayınlandı .
ISO 9001 Belgesi veya diğer bir yaygın ismiyle ISO Kalite Belgesi, ISO 9001 standardını uygulayan ve bunu bağımsız akredite belgelendirme kuruluşları aracılığıyla doğrulayan firmalara verilmektedir. ISO 9001 Sertifikası, firmaların bu standardın gerekliliklerini işletmelerinde tüm yönleriyle hayata geçirdiğini göstermektedir. ISO sertifikası denilince tüm sektörlerde ve tüketicilerde akla ilk gelen belge ISO 9001 olmaktadır. Firmalarda faaliyetlerine başladıkları zaman genellikle ilk etapta bu belgeyi almaya özen göstermektedir.
ISO 9001 Belgesini, kurumsallaşmayı hedef alan sektör ayırt etmeksizin ve hangi büyüklükte olduğuna bakılmaksızın tüm kurum ve kuruluşlar alabilirler.
ISO 9001 belgesi almak isteyen firmalardan bazı evraklar talep edilmektedir. Bunlardan bazılarını şöyle sıralayabiliriz:
-Vergi levhası
-Şirketin faaliyet belgesi
-Çalışan bilgileri
-Ticaret sicil gazetesi ve imza sirküsü
-Kapasite raporu ve üretim izni
-ISO 9001 uyarınca hazırlanması gereken diğer dokümanlar
ISO 9001 belgelendirme süreci, sertifikasyon hazırlığı, belgelendirme kuruluşlarıyla iletişime geçme, dokümantasyon, eğitim, sertifikasyon planı oluşturma, denetimler, düzeltici ve önleyici eylem planı gibi birçok farklı adımı içermektedir. Kuruluşların tüm bu adımları hızlı, doğru, kolay ve uygun maliyetlerle tamamlayabilmesi için danışmanlık hizmeti alması tavsiye edilmektedir. Yönetim sistemleri belgelendirme danışmanlığı konusunda uzun yıllara dayanan tecrübesi ile Aşan Danışmanlık sizlere her konuda destek sağlayabilmektedir. Eğitim, danışmanlık ve belgelendirme çözümleri ile ilgili daha detaylı bilgi için Aşan Danışmanlık ile iletişime geçebilirsiniz.
ISO Belgesi Nasıl Alınır?
ISO Belgesi almak için takip edilecek adımlar, ilgili ISO standardının gerekliliklerine, firmanın faaliyet alanına, büyüklüğüne ve süreçlerine bağlı olarak değişebilmektedir. Fakat ISO belgelendirme sürecinde genel anlamda atılacak adımların benzer olduğunu söyleyebiliriz. Buna göre bir ISO 9001 Belgesi almak isteyen kuruluş özetle şu adımları izlemelidir:
1. Belgelendirmeye Hazırlık
ISO Belgesi almaya karar verdikten sonraki ilk adımda şirket içerisinde bir hazırlık süreci yürütülmelidir. Bu süreçte, şirketin üst düzey yöneticileri, kalite sistemleri sorumluları ve ilgili diğer çalışanların katıldığı birtakım hazırlık toplantıları yapılmalıdır. Ayrıca, ISO sertifikası alma sürecinde danışmanlık hizmeti alınacak firmanın yöneticileriyle görüşmeler sağlanmalıdır. Söz konusu standardın kapsamı, nasıl uygulanacağı, belgelendirme prosedürleri vb gibi konularda eğitimler alınmalıdır. Bu eğitimler genellikle danışmanlık firmaları tarafından verilmektedir. Sertifikasyon sürecinin firma tarafında kimler tarafından yürütüleceği ve yürütücü ekibe kimin yöneticilik yapacağı vb gibi konular açıklığa kavuşturulmalıdır.
2. Proje Planlama
Hazırlık aşaması tamamlandıktan sonra işletmenin talep edilecek ISO sertifikasını almaya ne kadar hazır olduğu tespit edilir. Bu noktada, şirketin mevcut durumu analiz edilerek belgenin kapsamı ile ilgili eksiklikleri ve bunları gidermek için neler yapması gerektiği belirlenir. Ayrıca şirketin yönetim yapısıyla ilgili konular proje ekibiyle, yani yöneticiler, çalışanlar ve danışmanlık firmasının yetkilileriyle tartışılır. Şirketin kullandığı kaynaklar, uyguladığı prosedürler, mevcut iş gücü, paydaş ilişkileri vs değerlendirilerek belgelendirmeye ilişkin daha somur bir proje planı hazırlanır. Örneğin, sertifikasyon sisteminin kurulması, yürütülmesi ve/veya geliştirilmesi için yeni kişilerin işe alınması, yeni yazılımların satın alınması veya yeni yatırımların yapılması gerekebilir. Tüm bu konular proje planlama aşamasında kapsamlı bir şekilde değerlendirilmelidir.
3. Belgelendirme Eğitimleri
Günümüzde eğitim, danışmanlık ve belgelendirme kuruluşlarının genellikle bilgilendirme amacıyla verdiği temel ISO eğitimleri mevcuttur. Fakat bu aşamada bahsedilen firmaya özel eğitimlerdir. Yani firmanın mevcut yapısı, büyüklüğü, sağladığı ürün ve hizmetler, belgeyi alma sebebi, sertifikasyon konusundaki eksiklikleri vs değerlendirilerek hazırlanan eğitimlerdir. Bu bağlamda, bu ISO eğitimlerinin süresi, konu başlıkları, katılımcı profili vs değişebilir. Bazı durumlarda farklı kişi veya ekipler için farklı sayılarda eğitim planlaması gerekebilir. Bu eğitimlerin amacı katılımcıları ilgili ISO Belgesi konusunda bilgilendirmek değil, konunun uzman adaylarından biri haline getirmektir.
4. Sistemin Kurulması
ISO 9001, ISO 14001, ISO 45001, ISO 22000 gibi standartların tamamı işletmelerde bir yönetim sistemi kurularak hayata geçirilmektedir. Standardın her bir gerekliliği ile ilgili yazılı bir prosedür hazırlanmalıdır. Ayrıca, şirketin faaliyetlerine ilişkin onaylı talimatlara (bakım talimatı, ambalaj talimatı, sevkiyat talimatı vs) ihtiyaç duyulmaktadır. Bu prosedürlerin uygulanmasından, kontrolünden ve geliştirilmesinden sorumlu kişiler belirlenmelidir. ISO standardıyla ilgili hazırlanan tüm bu belgelerin yönetimi için bir dokümantasyon sistemi geliştirilmelidir. ISO yönetim sisteminin kurulması kadar onun verimliliğini ölçecek, gelişimini sağlayacak ve performansını optimize edecek metriklerin oluşturulması da önemlidir. Bu aşamada tüm konularla ilgili gerekli aksiyonlar alınmalıdır.
5. Sistemin Uygulanması
Bu aşama söz konusu ISO sertifikasının alınması için gerekli olan yönetim sisteminin hayata geçirildiği adımdır. Sistem devreye alınır ve çıktıları gözlemlenmeye başlanır. Hızlı çıktı almak ve performansı ölçeye başlamak için gerekirse bazı örnek uygulamalar yapılır. Bu adımda ilgili sistem genellikle şirketin tamamında ya da hedeflenen kapsamda değil, belirli bir süreç ya da birim üzerinde uygulanır. Sistemin doğru ve tutarlı çalıştığı tespit edildikten sonra uygulama alanı geliştirilerek devam edilir. Kapsamın genişletilmesi için her bir uygulamadan mutlaka en iyi sonuçların alınmaya başlaması gerekmektedir. Uygulamayla ilgili eksik ve/veya yanlış olduğu tespit edilen konularda gerekli aksiyonlar ivedilikle alınmalıdır.
6. Sertifikasyon
ISO belgelendirme sürecinin son ve en önemli adımıdır. Bu aşamada talep edilen ISO Belgesi’ni vermeye yetkisi olan akredite bir belgelendirme kuruluşuna başvuru yapılır. Daha sonra belgelendirme kuruluşlarının denetçileri, firmanın hazırladığı belgeleri incelemekte ve işletme sahalarında yerinde denetimler yapmaktadır. Bu incelemelerden sonra başvuru sahibi şirketten bazı düzeltici / önleyici aksiyonları uygulaması talep edilebilir. Eğer bu süreçte bir danışmanlık firmasıyla çalışılıyorsa bu firma şirketlere yapması gerekenler konusunda da yardımcı olmaktadır. Tüm inceleme ve denetim adımları başarıyla tamamlandıktan sonra ISO sertifikası düzenlenerek başvuruda bulunan şirkete takdim edilir ve ISO belgelendirme süreci sonlandırılır.
İso 9001 belgesinin gecerlilik süresi 3 yıldır.Yanlız bu üç yıllık süreç içerisinde iso 9001 belgesi sartlarının sağlandığının kontrolü için her yıl yapılması gereken ara denetimler vardır.. Özetle iso belgesi ara denetim/denetleme yapılması kaydı ile 3 yıllığına verilir.
ISO Belgesi’ne sahip olmak isteyen firmalar, Aşan Danışmanlık ile iletişime geçerek daha detaylı bilgi alabilir. Danışmanlık hizmeti kapsamı, süresi, fiyatlar ve ilgili diğer konularda sizlere yardımcı olabiliriz.
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi Faydaları
ISO 9001 Belgesi’nin kuruluşları sağladığı önemli faydalardan bazıları şunlardır:
* Müşteri gereksinimlerinin karşılanması ve yürürlükte olan yasa ve yönetmeliklere uyum sağlanması
* Kurumsal süreçlerin doğru bir şekilde tanımlanması ve yönetilmesi
* Kurumsal risk ve fırsatların etkili bir şekilde yönetilmesi
* Şirketin departmanları arasında iş birliğinin artırılması, koordinasyonun iyileştirilmesi
* Kalite sorunlarından kaynaklı zaman ve para kayıplarının en aza indirilmesi
* Ürün ve hizmet tasarımlarının iyileştirilmesi ve ortaya çıkacak kalite problemlerine karşı proaktif bir yaklaşımın sergilenmesi
* Çalışan katılımının, dolayısıyla motivasyon ve şirkete olan bağlılığının artırılması
* Organizasyon içerisinde bilgi akışının daha doğru ve hızlı hale getirilmesi
*Kurumsal prestijin iyileştirilmesi ve markanın rekabet gücünün artırılması