Global Organik Tekstil Sertifikası (GOTS), organik liflerden yapılan tekstil ürünleri için dünyanın önde gelen işleme standardı olarak kabul edilmektedir. Tüm organik tekstil tedarik zinciri boyunca üst düzey çevresel kriterleri tanımlamakta ve çeşitli sosyal kriterlere uyulmasını zorunlu hale getirmektedir.
Bir tekstil ürünü, GOTS sertifikalı olabilmesi için en az %70 oranında organik lif içermelidir. Kullanılan boya maddeleri ve yardımcı maddeler gibi tüm kimyasal girdiler, belirli çevresel ve toksikolojik kriterleri karşılamalıdır. Aksesuar seçimi de ekolojik faktörlere göre sınırlandırılmıştır. İlgili herhangi bir ıslak işleme ünitesi için işlevsel bir atık su arıtma tesisi zorunludur ve tüm işleyiciler sosyal kriterlere uymalıdır.
Global Organik Tekstil Sertifikası ‘nın amacı, son tüketiciye güvence sağlamak için hammaddelerin toplanmasından üretimin son aşamasına kadar, tekstil ürünlerinin organik statüsünü sağlayan gereklilikleri tanımlamaktır. Bu sayede, tekstil işleyicileri ve imalatçıları, tüm büyük pazarlarda kabul edilen GOTS sertifikası ile organik kumaş ve giysilerini ihraç edebilmektedir.
Standart, en az %70 oranında sertifikalı organik doğal liflerden yapılan tekstil ürünlerinin işlenmesi, üretimi, ambalajlanması, etiketlenmesi, ticareti ve dağıtımını kapsamaktadır. Nihai ürünler arasında lif ürünleri, iplikler, kumaşlar, giysiler ve ev tekstili bulunmaktadır. Fakat standardın kapsamı sadece bunlarda sınırlı değildir. Global Organik Tekstil Sertifikası ‘nda deri ürünler için kriter bulunmadığını da belirtmekte fayda var.
Global Organik Tekstil Sertifikası ‘na göre lif üretimi için temel kriterler şöyle tanımlanabilir:
• Ulusal veya uluslararası standartlara göre liflerin organik sertifikasyonu (IFOAM standart ailesi, EEC 834/2007, USDA NOP)
• Geçerli tarım standardı bu tür bir sertifikaya izin veriyorsa, liflerin dönüşüm süresinini onaylanması mümkündür.
• GOTS’a göre "organik" etiketi taşıyan bir tekstil ürünü en az %95 sertifikalı organik lif içermelidir. Eğer "organik ürünle yapılmıştır" etiketi taşıyor ise ürün içerisinde en az %70 sertifikalı organik lif bulunmalıdır.
Global Organik Tekstil Sertifikası ‘nın çevresel kriterleri arasında en önemli olanları şöyle sıralayabiliriz:
• Organik lif ürünleri işleme sırasında geleneksel lif ürünlerinden ayrılmalı ve açıkça tanımlanmalıdır.
• Tüm kimyasal girdiler (örn. boyalar, yardımcı maddeler ve proses kimyasalları) değerlendirilmeli ve toksisite ve biyobozunurluk ile ilgili temel gereklilikleri karşılamalıdır.
• Toksik ağır metaller, formaldehit, aromatik çözücüler, fonksiyonel nanopartiküller, genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) ve bunların enzimleri gibi kritik girdilerin yasaklanmasıi
• Sentetik haşıl maddelerinin kullanımı sınırlandırılmıştır; örme ve dokuma yağları ağır metaller içermemelidir.
• Beyazlatıcı maddeler oksijenden oluşmalıdır.
• Kanserojen amin bileşikleri salan azo boyaları yasaktır.
• Aromatik çözücüler kullanılarak yapılan aşındırma baskı yöntemleri ve ftalatlar ve PVC kullanarak yapılan plastisol baskı yöntemleri yasaktır.
• Aksesuarlar için bazı kısıtlamalar mevcuttur (örn. PVC, nikel veya krom kullanılmasına izin verilmemektedir.)
• Tüm operatörler, atıkları en aza indirmek için hedefleri ve prosedürleri içeren bir çevre politikasına sahip olmalıdır.
• Islak işleme üniteleri, çamurun tahliyesi de dahil olmak üzere kimyasalların kullanımı, enerji, su tüketimi ve atık su arıtma işlemlerinin tam kayıtlarını tutmalıdır. Tüm ıslak işleme birimlerinden gelen atık su, işlevsel bir atık su arıtma tesisinde arıtılmalıdır.
• Ambalaj malzemesi PVC içermemelidir.
Global Organik Tekstil Sertifikası ‘nın en önemli bölümlerinden biri de sosyal kriterlerdir. Tüm işleyiciler ve üreticiler, Uluslararası Çalışma Örgütü´nün (ILO) temel normlarına dayanan bu kriterleri karşılanmalıdır. Ayrıca, sosyal kriterlerin karşılanabilmesi için, belirlenmiş unsurları olan bir sosyal uygunluk yönetimine sahip olmaları gerekir. Global Organik Tekstil Sertifikası ‘nda belirtilen sosyal kriterler şunlardır:
• Zorla işçi çalıştırılması yasaktır.
• Örgütlenme özgürlüğüne ve toplu pazarlık hakkına saygı duyulur.
• Çalışma koşulları güvenli ve hijyeniktir.
• Çocuk işçiliğinin hiçbir türlüsü kabul edilemez.
• Maaşlar, çalışanların hayatlarını idame ettirebileceği şekilde belirlenmelidir.
• Çalışma saatlerinde belirli bir sınır olmalı; yasal çalışma süreleri aşılmamalıdır.
• Çalışma sahalarında işçiler arasında ayrımcılık yapılmamalıdır.
• Düzenli istihdam sağlanır.
• Çalışanlara sert veya insanlık dışı muameleler yasaktır.
GOTS sertifikasyon programına katılan şirketler, standardın tüm kriterlerine uygun olarak çalışmalıdır. GOTS’da ilgili kriterlere uygunluğu kontrol etmek için yerinde denetim ve kalıntı testinden oluşan ikili bir kalite güvence sistemi mevcuttur. Bu bağlamda, tüm tekstil tedarik zincirinin sertifikasyonu için aşağıda belirtilen kriterlere dikkat edilmelidir:
• Lif üreticileri (çiftçiler), nihai ürünün satılacağı ülkede kabul edilen tanınmış bir ulusal veya uluslararası organik tarım standardına göre sertifikalandırılmalıdır.
• Lif üreticilerinin sertifikaları, ISO 65/17065, NOP ve / veya IFOAM akreditasyonu ile uluslararası alanda tanınmalıdır. Ayrıca geçerli lif standardına göre sertifikalandırılmak üzere akredite olmaları gerekir
• Hasat sonrası elleçlemeden giysi yapımı, tüccarların yıllık denetim döngüsünden geçmeleri, belgelendirilecek tekstil ürünlerinin üretimi ve ticareti, GOTS kapsamında bulunan bir standarda göre yapılmalıdır.
• İşleyiciler, üreticiler ve tüccarların sertifikaları ISO 65/17065´e göre uluslararası akreditasyona sahip olmalıdır.
Aşan Danışmanlık Yanınızda
GOTS, çevresel odaklı problemlerin ortadan kaldırılması adına kapsamlı bir kılavuz yaratmıştır. Bu kılavuz tekstil işletmeleri için bir tür yönetim planı olarak değerlendirilir. Ürünlerin organik kriterleri irsaliyeden işlem kayıtlarına, faturalardan depo defterlerine dek pek noktada kendini var etmelidir. Gerekli ön koşullar sağlandıktan sonra ilgili başvuru formu doldurulur. Koşulların eksiksiz şekilde sağlanması halinde firma GOTS’a ait büyük online veri tabanına kaydedilir. Eksiklerden kaynaklı düzenleme talepleri zamanında gerçekleşmezse sertifikasyon reddi oluşur. Bu tip bir senaryo ile karşılaşmak istemiyorsanız GOTS başvuru süreçlerinde Aşan Danışmanlık’ın deneyimlerinden yararlanabilirsiniz.
paylaş
twittle
paylaş
paylaş