SEDEX Denetimi Nedir?
SEDEX denetimi veya SMETA denetimi, dünyanın en yaygın sosyal uygunluk denetimlerinden (etik denetim) biridir. Bazı platformlarda SEDEX denetimi olarak anılsa da bu faaliyetler dizisi aslında SMETA denetimi olarak bilinmektedir. Bu bağlamda öncelikle SEDEX ve SMETA kavramlarını açıklamakta fayda var. SEDEX (Tedarikçi Etik Data Paylaşımı) bir etik ticaret üyelik kuruluşudur. Amacı, tedarik zincirlerinde çalışma koşullarını iyileştirmektir. Halihazırda 180’den fazla ülkeden 60 binden fazla işletmenin SEDEX’e üyeliği bulunmaktadır. SEDEX üyesi kuruluşlar, tedarikçi verilerini kendilerine özel platformlar aracılığıyla birbirleriyle paylaşabilmektedir. Bu sayede tedarik zinciri süreçlerinde ve tedarikçi seçim aşamalarında firmaların insan hakları, çevre, iş etiği, sağlık, güvenlik vb gibi konularda sorumlu davranmaları teşvik edilmektedir.
SMETA denetimi ise SEDEX’in sosyal denetim yaklaşımıdır. SMETA (Sedex Üyeleri Etik Ticaret Denetimi), üye şirketlerin, tedarikçilerini doğru ve sürdürülebilir bir şekilde denetleyebilmeleri ve performanslarını iyileştirebilmeleri için genel bir çerçeve sunmaktadır.
SEDEX / SMETA Denetimi Nasıl Yapılır?
SEDEX denetimi (veya doğrudan SMETA), tedarikçilerin belirli konulardaki iş yapma şekillerinin ve sorumluluk düzeylerinin anlaşılmasını sağlamaktadır. SEDEX denetimlerinden başarıyla ayrılan tedarikçilerin sosyal sorumluluk performansının yüksek; çevre, iş sağlığı ve güvenliği, insan hakları gibi konularda farkındalık sahibi olduğu anlaşılmaktadır. SMETA denetim ilkeleri de bu kapsamda belirlenmiştir.
SEDEX denetim aşamalarını şöyle özetleyebiliriz:
? SEDEX denetçileri ve işletme yönetimiyle bir açılış toplantısı gerçekleştirilir ve denetim planı paylaşılır.
? Denetimi ilgilendiren konularla ilgili dokümanlar (kalite sertifikaları, işletme faaliyetlerine ilişkin talimatlar, maaş bordroları, çalışan memnuniyet anketleri vs) incelenir.
? İşletme sahalarında yerinde denetim gerçekleştirilir.
? Yöneticilerle ve çalışanlarla ayrı ayrı olmak üzere hem bireysel hem de grup haline görüşmeler yapılır.
? SEDEX denetiminin bu aşamaya kadar olan kısmıyla ilgili tespit edilen düzeltici / önleyici faaliyetler işletme yönetimine bildirilir ve bu konuda gerekli aksiyonların alınması beklenir.
? Kapanış toplantısıyla SMETA denetimi sonlandırılır.
SEDEX denetimi, yalnızca SEDEX tarafından belirlenen kriterleri karşılayan ve gerekli yetkileri almaya hak kazanan şirketler / denetçiler tarafından yapılmaktadır.
SEDEX Denetimi Faydaları
SEDEX / SMETA denetimleri, sektör ve büyüklüğü fark etmeksizin her şirket için önemli faydalar sağlamaktadır. Kurumsal sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk farkındalığının giderek önem kazandığı günümüzde artık her şirketin sosyal uygunluk konuları üzerinde büyük bir hassasiyetle durması gerekmektedir. SEDEX kuruluşu ve SMETA denetimleri de bu kritik konuların merkezindedir. Etik tedarikçi denetimleri konusunda geniş ve saygın bir çerçeve sunan SMETA’nın öne çıkan avantajlarını şöyle sıralayabiliriz:
? Tedarik zincirinde şeffaflık sağlar ve firmaların hesap verebilirliği için sistematik bir yapı sunar.
? Tedarikçi firmalardaki çalışma koşullarını iyileştirir. İş sağlığı ve güvenliği, zorla iş çalıştırmanın çocuk işçiliğinin önlenmesi, maaşlar ve yan haklar, ayrımcılığın engellenmesi vb gibi konularda her firmanın gerekli aksiyonu almasını sağlar.
? Tedarikçilerle ve diğer paydaşlarla iş birliği geliştirilmesine olanak tanır.
? Dünyanın her yerinde tanınan bir sosyal uygunluk denetim metodolojisinin uygulanmasını sağlar. SMETA denetimlerinden alınan pozitif sonuçlar, tedarikçi arayışında olan büyük kuruluşlar için önemli bir referans niteliğindedir.
? Altyüklenici yetkilendirme konusunda doğru adımların atılmasını sağlar; bu sayede firmalar sadece yetkili tedarikçilerle çalışma fırsatı elde eder.
SEDEX Denetimi Eğitim ve Danışmanlık
SEDEX denetimleri, günümüzde önemi giderek artan sosyal uygunluk denetimlerine doğru, tutarlı, şeffaf ve hesap verilebilir bir yaklaşım getirmektedir. Bu denetime katılmayı hedefleyen firmaların denetim kriterlerini doğru anlaması, gerekli aksiyonları alması ve denetime en iyi şekilde hazırlaması gerekmektedir. Bu konuda bilgi veya tecrübe eksikliği bulunan firmalar, Aşan Danışmanlık ile iletişime geçerek denetim metodolojisi hakkında eğitim talep edebilir ve denetim süreçlerinin tamamında danışmanlık desteği alabilir.
paylaş
twittle
paylaş
paylaş