BAP (İYİ SU ÜRÜNLERİ UYGULAMALARI)
BAP, üçüncü taraf sertifikasyon programı aracılığıyla su ürünleri yetiştiriciliğinin sorumlu bir şekilde yapılmasını sağlar. İyi Su Ürünleri Uygulamaları (BAP - Best Aquaculture Practices), eğitim, fikir savunuculuğu ve üçüncü taraf güvenceleri yoluyla sorumlu deniz ürünleri uygulamalarını geliştirmek için çalışan; uluslararası kar amacı gütmeyen bir ticaret birliği olan GSA’nın (Global Seafood Alliance) bir parçasıdır. Üretim zincirinin her adımını sertifikalandıran dünyadaki tek su ürünleri sertifika programı olan İyi Su Ürünleri Uygulamaları (BAP), kuluçkahaneler, çiftlikler, yem ve bitkiler gibi birçok alanda sertifikasyon güvencesi sunmaktadır. Çevresel sorumluluk, hayvan sağlığı ve refahı, gıda güvenliği ve sosyal hesap verebilirlik, İyi Su Ürünleri Uygulamaları’nın temel prensiplerindendir. İzlenebilirliği bu ilkeler aracılığıyla sağlayan BAP, çiftliklerdeki üretimin daima etik, sorumlu, güvenli ve şeffaf olmasını sağlamaktadır.
Beslenme insanlar için en önemli ihtiyaçlardan biridir. Artan dünya nüfusunu beslemeye yönelik sürdürülebilir ve sağlıklı yaklaşımlar günümüzde her zamankinden daha kritik durumdadır. Yabani balıkçılık hasat kapasitelerine ulaştığından, gelecek nesillerin bugün yapılan deniz ürünleri uygulamalarından yararlanabilmesi için su ürünleri yetiştiriciliği veya balık çiftçilikleri gereklidir. Bugün yüzde 50’nin üzerinde olan küresel su ürünleri ihtiyacının 2030 yılına kadar %60’ın üzerine çıkması beklenmektedir. Su ürünleri yetiştiriciliği, kaynakları en verimli şekilde kullanan hayvansal proteindir ve bu proteine olan talebin 2050 yılına gelindiğinde yüzde 50’nin üzerine çıkması öngörülmektedir.
BAP sertifikasyon sistemi deniz / su ürünleri uygulamalarının sağlıklı, güvenli, izlenebilir, etik ve sorumlu olmasını sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. BAP, üretim zincirindeki her adımı belgelendirme yeteneğine sahip olup deniz ürünlerine özgü tek belgelendirme programıdır. İşlem, kuluçkahanelerle başlar ve son tüketiciye teslim edilmek üzere hazırlandığı işleme tesislerinde sona ermektedir. BAP sertifikasyonu üreticilerin çiftlikte yetiştirilen deniz ürünlerini güvenli ve sorumlu bir şekilde teslim etmek için en iyi uygulamaları izlediğinin doğrulanmasıdır. İyi Su Ürünleri Uygulamaları (BAP), su ürünleri üretim zincirinin her adımında sorumlu deniz ürünlerinin dört temel alanını (çevresel, sosyal, gıda güvenliği ve hayvan sağlığı ve refahı) ele alan, deniz ürünlerine özgü bir sertifika programıdır.
İngilizce özgün adının baş harflerinin kısaltmasından oluşan BAP (Best Aquaculture Practices), Türkçesi ise İyi Su Ürünleri Uygulamaları anlamına gelmektedir ve genel olarak literatürde sıkça BAP olarak kısaltılmakta ve uluslararası BAP kısaltması ile adlandırılmakta ve tanıtılmaktadır. (Global Aquaculture Alliance – GAA) yani Global Su Ürünleri Birliği tarafından su ürünlerinin geliştirilmesi ve yetiştiriciliği ve de kalitenin arttırılması amacı ile uluslararası BAP belgesi ile sertifika edilmektedir. BAP Belgesi uluslararası standartta bir belgedir.
BAP – İyi Su Ürünleri Sertifikasyonunun Kapsamı Nelerdir?
BAP standartları aşağıda belirtilen bazı konularda bir takım standartlar geliştirmekte ve uygulamaktadır. Belirli bir takım gereksinimlerden dolayı doğmuştur ki bunlar;
-Sosyal Sorumluluk
-Çevre Temizliği ve Sürdürülebilirliği
-Hayvan Sağlığı
-Gözlemlenebilirlik
-Gıda Sağlığı ve Güvenliği
-Yetiştirme Tesislerinin Kalite Düzenlemesi (yem tesisi, çiftlik ve kuluçkahane vb.)
İyi Su Ürünleri Uygulamaları , mevcut kültür balıkçılığı çevre sağlığı ve gıda güvenliği gibi konularda sürekliliği sağlamak ve için temel olan prensipleri belirlemekte ve belirlenen bu standartların uygulanmasını sağlamaktadır. Bunu yapabilmek için de var olan diğer standartlar ile beraber eş güdümlü olarak kültür balıkçılığını korumak ve geliştirmek adına nicel çözümler üretmekte ve destek sağlamaktadır. Nicel çözüm önerileri de ortaya koymaktadır. BAP standartları kapsamında sadece kültür balıkçılığı bulunmaz bunun yanı sıra midye ve ıstakoz gibi diğer kabuklu deniz canlılarının da üretimi ve işlenmesi yer almaktadır. Ama standartların en çok uygulanmakta olduğu su ürünleri tesisleri arasına bakıldığında çupra, levrek ve özellik ile alabalık üretim çiftlikleri bulunmakta ve başı çekmektedir.
BAP – İyi Su Ürünleri Uygulamaları ve Belgelendirme Süreçlerinin İşlenme Şekli
Kültür balıkçılığı ve su ürünleri üretimi faaliyetlerinin yürütüldüğü alabalık tesisi gibi tesisler için BAP Standartları ve BAP Belgelendirmesine başvurulmadan önce , standartların tam olarak yerine getirilip getirilmediği araştırılmalıdır. Ancak BAP standartlarını karşılayan üretim tesisleri için BAP Sertifikasyonuna başvurulmalıdır. Bu standartlardan kaynaklanan bir zorunluk değildir ama sürecin daha da hızlı ilerlemesi adına bunun göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu da belgelendirmede sonuca ulaşmak için gerekli olan adımların ilk başında yer almaktadır. BAP belgelendirme süreci tesislerde üretimi yapılmakta olan su ürünlerinin teminine göre yapılmalıdır. Örneğin bir alabalık üretim çiftliği için BAP başvurusunda bulunulacaksa önce bunun ile ilgili standartların karşılanması için adım atılmalıdır. Su ürünleri üretim tesisi ile tesise bağlı olan eklentilerin ve dokümanların BAP – İyi SU Ürünleri Uygulaması Standartlarına uygun hale getirilmesi gerekmektedir. Ayrıca su ürünleri tesisleri bulunan işletme sahipleri , tercihlerine bağlı olarak yaptırabilecekleri ön denetim ile varsa tesislerin eksikliklerini önceden görebilir ve bu eksikliklerin giderilmesi için adım atabilirler. Bu genellikle tesis sahiplerine önerilen bir süreçtir ve süreci oldukça da hızlandıran faydalı bir uygulama olarak görülmektedir.
İyi Su Ürünleri Uygulamaları Belgesi Nasıl Alınır?
BAP belgelendirme adımlarını şöyle özetleyebiliriz:
* Belge başvurusunun tamamlanması
* Denetim ücretlerinin ödenmesi
* Sertifikasyon kuruluşu aracılığıyla denetim planının oluşturulması
* Yerinde denetimlerin gerçekleştirilmesi
* Denetim tamamlanması ve düzeltici & önleyici eylem planlarının hazırlanması
* Eylem planının onaylı sertifikasyon kuruluş tarafından incelenmesi
* Düzeltici & önleyici eylem planı süreci için program ücretlerinin ödenmesi
* BAP Belgesi’nin düzenlenmesi
İyi Su Ürünleri Uygulamaları Belgesi almak isteyen kuruluşlar Aşan Danışmanlık ile iletişime geçerek sertifikasyon adımları, ödemeler, denetim planı, denetim sonrası süreç vb gibi konularda detaylı bilgi sahibi olabilir.
İyi Su Ürünleri Belgesi’nin Faydaları
BAP standartları, çevresel ve sosyal açıdan sorumlu araçlarla üretilen sağlıklı gıdaları garanti eden su ürünleri tedarik zinciri için ulaşılabilir, bilime dayalı ve sürekli iyileştirilen küresel performans standartlarıdır. Program başvuru sahiplerine, tesislerinin çevresel ve sosyal etkilerinin ve gıda güvenliği kontrollerinin öz değerlendirmelerini yapmalarında yardımcı olmak için tasarlanmıştır. BAP Standartları, başvuran işletmenin tesislerinin BAP onaylı üçüncü taraf belgelendirme kuruluşları tarafından doğrulanmasının ardından uygunluk belgelendirmesi yapılmasını sağlar. İyi Su Ürünleri Uygulamaları Belgesi’nin faydalarını şöyle özetleyebiliriz:
* Su ürünleri tedarik zincirinin tüm adımlarnda gıda güvenliğinin izlenmesi
* Tüm sürecin şeffaf, hesap verebilir ve etik prosedürlerle yürütülmesi
* Tüketicilere sağlıklı ve güvenli deniz ürünlerinin ulaştırılması
* Tüketici sağlığının korunmasını amaçlayan yasa ve yönetmeliklere daha hızlı uyum sağlanması
* Piyasaya her zaman sağlıklı ve güvenli deniz ürünleri arz ederek rakiplere karşı rekabet avantajı elde edebilmek
BAP – İyi Su Ürünleri Uygulamaları Aşamaları aşağıda belirtilen unsurlardan oluşmaktadır:
1-Çevre
-Su ve sudaki çökelti kalitesi
-Balık yemleri ve balık yağlarının korunması
-GDO kullanımı ve kaçakların kontrolünün denetlenmesi
-Doğal hayat ile olan etkileşim ve yabani hayvanların kontrolü
Çİftlikte bulunan malzemelerin depolanma ve imha edilme şekilleri
2-Sosyal Sorumluluk
-Mevzuata uygunluk ve mülkiyet hakları
-İş sağlığı ve güvenliği
-Toplum ilişkileri
-Çalışan ilişkileri
-Sağlık sigortaları ve sosyal yardımlar
3-Hayvan Hakları
-Hastalık yönetimi ve biyogüvenlik
4-Gıda Güvenliği
-Kirletici seviyesi ve kirletici kontrolü
-Tehlike analizleri
-Hasat
-Nakliye
5-Gözlemlenebilirlik
-Kayıt tutma
İyi Su Ürünleri Uygulamaları standartlarında yapılmakta olan denetim ve değerlendirmeler yıldız sistemi ile kategorilere ayrılmakta ve tesisler yıldız işaretleri kullanılarak temsil edilmektedir. Bunlar göz önüne alındığında;
-2 yıldız: Çiftlik ve İşletme tesislerini kapsamaktadır
-3 yıldız: Çiftlik, fabrika ve kuluçkahaneleri kapsamaktadır
-4 yıldız: Yem fabrikalarını kapsamakta ve temsil etmektedir
BAP – İyi Su Ürünleri Belgelendirilmesi ancak Aşan Danışmanlık gibi yetkin firmalar tarafından yapılmakta ve belgelendirilmektedir. Siz de üretim çiftliği ve fabrikalarınız gibi su ürünleri üretim çiftliklerinizi BAP standartları ile belgelendirmek için Aşan Danışmanlık’a başvurabilirsiniz. Alanında uzman kadromuz sizin için tüm işlemleri büyük bir hız ile yürütecek ve en sağlıklı sonuçları almanız adına çalışacaktır. Bizim ile iletişime geçebilirsiniz.
paylaş
twittle
paylaş
paylaş