ISO 39001, karayolu trafik güvenliği (RTS) ile ilgili yönetim sistemi gerekliliklerini içeren uluslararası bir standarttır. Bu standart, karayolu trafik sistemi ile etkileşime giren bir kuruluşun neden olabileceği trafik kazalarıyla ilgili ölümleri ve ciddi yaralanmaları azaltmak için uyulması gereken yönetim sistemi kurallarını ve kılavuz bilgileri açıklamaktadır. ISO 39001 Yol ve Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi standardında yer alan gereklilikler, doğru bir RTS politikasının geliştirilmesini ve uygulanmasını içermektedir. Ayrıca, kuruluşun uymakla yükümlü olduğu yasal ve diğer gereklilikleri dikkate alan RTS hedeflerinin ve eylem planlarının geliştirilmesini kapsamaktadır. kuruluşun kontrol edebildiği ve etkileyebildiği unsurlar olarak tanımladığı RTS ile ilgili unsurlar ve kriterler hakkında bilgiler ISO 39001’de yer almaktadır. Ulaştırma Bakanlığı’na bağlı olarak Karayolları ve Genel Müdürlüğü tarafından, yol ve trafik güvenliğini sağlayacak şekilde birden fazla çalışma yürütülmektedir. Karayolları üzerinde bulunan işaret tabelaları, ışıklandırmalar, dinlenme tesisi ve yakıt istasyonu gibi alan ve faktörlerin düzenlenmesi oldukça önemli bir konudur. Bütün bu çabalar yol ve trafik güvenliğini sağlamak aynı zamanda da can ve mal kayıplarına sebep olan kazaların önlenmesine yönelik gerçekleştirilir. Fakat herşeye rağmen ölümler, yaralanmalar ve maddi hasarların önüne geçilememektedir.
ISO 39001 Yol ve Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı Nedir?
Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından 2012 yılı içerisinde yayınlanan ISO 39001 Yol Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi standardı, işletmelerin yol ve trafik güvenliğinin sağlanması için önemli bir standarttır. Bir yol trafik güvenliği yönetim sisteminin asgari olan ihtiyaçlarını belirleyen bir standarttır. ISO 39001 Yol ve Trafik Güvenliği Sistemi, firmalara milletler arasında tamamen kabul görmüş bir anlayış sunar.
ISO 39001 Yol ve Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi, faaliyet alanı, büyüklüğü, sağladığı ürün ya da hizmet fark etmeksizin aşağıdaki hedefleri gerçekleştirmek isteyen tüm kuruluşlar için geçerlidir:
* Karayolu trafik güvenliği performansını iyileştirmek
* RTS yönetim sistemi kurmak, uygulamak, sürdürmek ve iyileştirmek
* Belirtilen RTS politikasına uygunluğun doğrulanması
* ISO 39001 Yol ve Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi standardına uygunluğu göstermek
ISO 39001’in amacı, RTS yönetimini kapsamlı bir şekilde ele almaktır. Standart, ulaşım ürün ve hizmetlerinin (yollar, trafik işaretleri/ışıkları, otomobiller, tramvaylar, yük ve yolcu taşıma hizmetleri, kurtarma ve acil durum hizmetleri vs) teknik ve kalite gerekliliklerini belirtme amacı taşımamaktadır. Standardın amacı, RTS yönetim sistemleri ve dokümantasyon yapısı için bir tekdüzelik oluşturmak olarak anlaşılmamalıdır. Zira, karayolu trafik güvenliği birçok paydaş tarafından paylaşılan bir sorumluluktur. Bu bağlamda ISO 39001 standardı, yol kullanıcılarını yasalara uyma ve sorumlu davranma yükümlülüklerinden muaf tutmayı amaçlamamaktadır. Fakat karayolu kullanıcılarını yasalara uymaya teşvik etme çabalarında kuruluşu destekleyebilir.
ISO 39001 karayolu trafik güvenliği yönetim sistemi hakkında daha detaylı bilgi için Aşan Danışmanlık ile iletişime geçebilirsiniz.
Yol ve trafik içerisinde güvenliğin sağlanması yalnızca insanların can güvenliğini koruması açısında değil, aynı zamanda da işletmelerin maliyet düşürme ve çevreye verilen zararların azaltılması için de oldukça önemli bir konudur. İşletmeler ISO 39001 Belgesi’ne, faaliyetlerini daha kolay analiz etmek ve sonuçlarını daha kolay değerlendirmek amacıyla sahip olmalıdır. ISO 39001 standardı, olası kazaların önüne geçilmesi, insanların bedensel zarar görmemesi, işletmelerin maddi hasarlarının düşürülmesi için gerçekleştirilecek çalışmalara rehberlik etmektedir. Aynı zamanda gerçekleştirilen çalışmaların sonuçlarının da doğru bir şekilde değerlendirilmesini sağlar. ISO 39001 Belgesi Temel İlkeleri şu şekilde sıralanabilir:
• Yola çıkılmadan önce, aracın izleyeceği yolun trafik yoğunluğu, aracın cinsi ve hava koşulları ile ilgili bilgilerin doğrultusunda uyulması gereken hız limitleri belirlenmelidir.
• Aracın güzergah yolu, taşıyor olduğu yüke ve aracın cinsine bağlı olarak tespit edilmelidir.
• Araç sürücüsünün kullanması gereken ekipmanlar aracın özelliklerine uygun olacak şekilde tespit edilmelidir.
• Sürüş güvenliğinin sağlanması için sürücülerin alkol, uyuşturucu madde ya da keyif verici maddeler kullanmaması aynı zamanda da yorgun olmaması gerekmektedir.
ISO 39001 Belgesi’ne göre güvenli bir yolculuk planlamasının gereken faktörleri şu şekilde sıralanır:
• Yola çıkma ihtiyacı var mıdır?
• Trafiğe çıkabilmek için doğru araç tercihi yapıldı mıdır?
• Aracı kullanacak olan sürücünün ehliyeti yeterli midir?
• Yolculuk için en doğru güzergah tespit edildi mi?
• Sürücünün yapmış olduğu yolculuk sıklığı dikkate alınmış mıdır?
ISO 39001 Belgesi İşletmeler İçin Ne Fayda Sağlar?
ISO 39001 Belgesi’nin işletmelere sağlayacağı en büyük fayda, toplumsal sorumluluğun yerine getirilmiş olmasıdır. Bunun dışında karayollarında kazaların önüne geçmek ve yaşanma ihtimali olan can ve mal kayıplarına engel olmak, bir işletmenin sosyal sorumluluklarının başında gelir. Aynı zamanda işletmelerin ISO 39001 standardı kapsamında belirleyeceği trafik ve yol güvenliği politikası ve hedefleri, bunlara uyulması durumunda da işletmeyi rakipleri ile mücadelede öne çıkarır.
ISO 39001 Belgesi standartlarına uyum sağlanması, işletmeler daha doğru bir yönetim şekline sahip olarak verimliliği en üst seviyelere taşıyacaktır.
• Kaza kaynaklı ölüm ve yaralanmaların azalmasını sağlar.
• İş ve iş gücü kaybını azaltır.
• Gerçekleşebilecek bir kaza sonucunda hizmet ve ürün kaybını önler.
• Sigorta, tazminat gibi masrafların azaltılmasını sağlar.
• Araç verimliliğinin en üst seviyede sağlanmasına sebep olur.
• Stresi azaltarak çalışan memnuniyetini artırır.
• Kuruluşların imajlarını yenilemeyi ve iyileştirmeyi sağlar.
• Gerçekleştirilen hizmette yaşanabilme ihtimali olan gecikmeleri önler.
ISO 39001 Belgesi’ni Kimler Almalıdır?
Trafik kazalarının önlenmesi ayrıca yol ve trafik güvenliğinin sağlanması amacı ile çıkarılan ISO 39001 Yol ve Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi standartları, karayolları ve trafik sistemi ile ilgili olan trafik güvenliğinden sorumlu bütün özel ve kamu sektör kuruluşları için tasarlanmıştır. Bu kuruluşlar için büyük ya da küçük olmaları herhangi bir fark arz etmemektedir. Aynı zamanda çalıştırmakta oldukları personel sayısının ve kullandıkları araç sayısının da bir önemi bulunmamaktadır.
Önem arz eden tek şey; faaliyet alanları itibariyle, trafik güvenliğini artırarak olası trafik kazalarında meydana gelebilme ihtimali olan bedensel ve maddi kayıpların önüne geçmektir.
Bu belgeye sahip olması gereken kuruluşları şu şekilde sıralayabiliriz:
• Karayolu yapımı ve bakımı gerçekleştiren kuruluşlar
• Karayolu tasarımı yapan kuruluşlar
• Kargo/kurye/taşımacılık şirketleri
• Yakıt taşıma ve dağıtım şirketleri
• Personelleri karayolunda seyahat eden kuruluşlar
• Karayolu seyahat firmaları
Karayolu trafik güvenliği tüm dünyada önemi giderek artan bir konudur. Küresel ölçekte her yıl milyonlarca insanın yollarda öldüğü veya yaralandığı olaylar raporlanmaktadır. Trafik güvenliğinden kaynaklı bu olayların sosyal, ekonomik ve sağlık etkileri önem arz etmektedir. Bu bağlamda, ISO 39001 kuruluşların karayolu trafik kazalarıyla ilgili ölüm ve ciddi yaralanma olaylarını ve riskini azaltmalarına ve nihayetinde ortadan kaldırmalarına yardımcı olacak bir araç sağlamaktadır. Bu sayede karayolu trafik sisteminin daha uygun maliyetli bir şekilde kullanılması hedefine ulaşılmsı öngörüşmektedir.
ISO 39001 Yol ve Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi, kuruluşun istenen RTS sonuçlarına ulaşmasını sağlayacak doğru bir yönetim uygulamasının unsurlarını tanımlamaktadır. Standart, karayolu trafik sistemi ile etkileşim halinde olan kamu ve özel kuruluşlara uygulanabilir. Kuruluşun gereksinimleri karşılama yeteneğini değerlendirmek için belgelendirme kuruluşları da dahil olmak üzere iç ve dış taraflarca kullanılabilmektedir.
Dünyanın dört bir yanından edinilen deneyimler, RTS´ye bütüncül bir güvenli sistem yaklaşımının benimsenmesiyle ölüm ve ciddi yaralanmalarda büyük azalmaların sağlanabileceğini göstermiştir. Bu durum, uygun kurumsal yönetim kapasitesi tarafından desteklenen, RTS sonuçlarına ve kanıta dayalı eylemlere açık ve net bir şekilde odaklanmayı içermektedir. Bu konuda sadece hükümet yetkililerinden aksiyon almasını beklemek doğru olmayacaktır. Bireysel karayolu kullanıcılarının yanı sıra her tür ve büyüklükteki kuruluşun alması gereken sorumluluklar mevcuttur. Kuruluşlar, bu standardın gerekliliklerinikarşılayarak yasalara ve standartlara uyum sağlayabilir ve trafik güvenliğine katkıda bulunabilir. Ayrıca, sosyal sorumluluk hedeflerine ve toplumsal hedeflere ulaşılmasında da önemli bir rol oynabilir.
ISO 39001 Yol ve Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi standardında tarif edilen yönetim sistemi, kuruluşu RTS amaçlarına ve RTS hedeflerine odaklamaktadır. RTS için güvenli sistem yaklaşımını kullanarak bu hedefleri gerçekleştirecek faaliyetlerin planlanmasına rehberlik etmektedir. Standart, RTS sonuçlarının kategorilerini, güvenli sistem yaklaşımını ve bu alandaki en iyi uygulamaları açıklar ve bunların bu ISO 39001 ile nasıl uyumlu hale getirilebileceğini gösterir.
ISO 39001 Belgesi almak isteyen kuruluşların takip etmesi gereken adımları şöyle özetleyebiliriz:
* ISO 39001 içerisinde yer alan gereksinimleri karşılayan bir RTS yönetim sisteminin kurulması
* Akredite belgelendirme kuruluşlarına başvuru yapılması
* Belgelendirme kuruluşunun talep ettiği dokümanların sağlanması
* Dokümanların bağımsız denetçiler tarafından incelenip onaylanması
* İş yeri sahalarının bağımsız denetçiler tarafından ziyaret edilip yerinde denetimin yapılması
* Doküman incelemesi ve yerinde denetimler sırasında tespit edilen bulguların kapatılması
* Tüm aşamaların tamamlanmasının ardından ISO 39001 Yol ve Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi düzenlenmesi
* Her yıl gözetim denetimlerinin düzenlenmesi ve üçüncü yılın sonunda yeniden belgelendirme yapılması
ISO 39001 Belgesi almak isteyen kuruluşlar Aşan Danışmanlık ile iletişime geçerek süreç hakkında daha detaylı bilgi sahibi olabilir. Aşan Danışmanlık, ISO 39001 Yol ve Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi belgelendirme konusunda şirketlere eğitim ve danışmanlık hizmeti sunabilmekte ve sürecin hızlı ve kolay bir şekilde tamamlanmasını sağlamaktadır.
paylaş
twittle
paylaş
paylaş