Yaşam döngüsü düşüncesi (LCT), bir ürünün tüm yaşam döngüsü boyunca çevresel, sosyal ve ekonomik etkilerini dahil eden bir felsefedir. Bunun için ürünün üretim sahası ve üretim süreçlerindeki geleneksel yaklaşımların ve metotların ötesine geçmeyi amaçlamaktadır. Yaşam döngüsü düşüncesinin ana hedefleri, bir ürünün kaynak kullanımını ve çevreye yaydığı emisyonlarını azaltmak ve aynı zamanda yaşam döngüsü boyunca sosyo-ekonomik performansını iyileştirmektir. Yaşam döngüsü düşüncesi, bir kuruluş içinde ve tüm değer zinciri boyunca ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlar arasındaki bağlantıları kolaylaştırabilmektedir.
Sanayi sektörüne bakıldığında, yaşam döngüsü düşüncesini bir yaklaşım olarak almak, bir işletmenin üretim tesisine yönelik daha dar geleneksel odağın ötesine geçmeyi ifade etmektedir. Bir ürün yaşam döngüsü, topraktaki doğal kaynaklardan ham maddelerin çıkarılması ve enerji üretimi ile başlayabilir. Malzemeler ve enerji daha sonra üretim, paketleme, dağıtım, kullanım, bakım ve nihayetinde geri dönüşüm, yeniden kullanım, geri kazanım veya nihai bertarafı da bu döngünün bir parçasıdır. Her yaşam döngüsü aşamasında, kaynak tüketimini azaltma ve ürünlerin performansını iyileştirme potansiyeli vardır.
Yaşam Döngüsü Düşüncesi Kapsamı
Yakın zamana kadar, çevresel iyileştirme eylemleri, nehirlere yapılan deşarjlar ve fabrikalardan kaynaklanan emisyonlar gibi tek tip kaynakların neden olduğu kirliliği en aza indirmeye odaklanıyordu. Yaşam döngüsü düşüncesi, özetle tüm yaşam döngüsü aşamalarında daha düşük çevresel etkiler ve daha az kaynak kullanımı şeklinde mal ve hizmetlerde olası iyileştirmeleri belirlemeye çalışır. Yaşam döngüsü düşüncesinin temel amacı, ürünle ilgili yüklerin kaymasını önlemektir. Bu, yaşam döngüsünün bir aşamasında veya bir coğrafi bölgede veya belirli bir etki kategorisinde etkileri en aza indirirken, başka yerlerdeki artışlardan kaçınmaya yardımcı olmak anlamına gelir. Örneğin, bir ürünün kullanım aşamasında enerji tasarrufu yaparken, onu yapmak için gereken malzeme miktarını artırmamak gerekir.
Yaşam döngüsü perspektifi, bir politika geliştiricinin, çevre yöneticisinin veya ürün tasarımcısının kendi bilgilerinin ve kurum içi verilerinin ötesine bakmasını gerektirmektedir. Tedarik zincirinin her aşamasında ve çift yönlü iş birlikleri gerektirmektedir. Aynı zamanda, toplanan bilgileri önemli ekonomik avantajlar elde etmek için kullanma fırsatı da sağlamaktadır.
Yaşam Döngüsü Düşüncesinin Pratik bir Örneği
Yenilenebilir enerjinin en yaygın ve popüler türlerinden biri olan rüzgar enerjisi, sürdürülebilir bir kaynaktan enerji talebimizi karşılamamıza ve iklim değişikliğiyle mücadele etmemize yardımcı olmaktadır. Bu enerji kaynağından yararlanabilmek için çeşitli malzemelerden (çelik, polyesterler ve epoksiler vs.) yapılmış kararlı yapılar gereklidir. Bu malzemeler türbinlere güç, dayanıklılık ve hafiflik vermekte; ayrıca daha yüksek, daha hızlı rüzgarlara ulaşan ve bu nedenle rüzgarı elektriğe dönüştürmede daha verimli olan daha uzun türbinlerin geliştirilmesine olanak tanımaktadır.
Bir rüzgar türbini kullanım sırasında CO2 salmadığı için oluşan karbon emisyonları malzemelerin imalatında, bakım ve bertaraf aşamalarındadır. Geri dönüştürülmüş malzemelerin kullanılmasıyla emisyonlar daha da azaltılabilir. Özellikle çelik üreticileri, bir türbin ömrünün çeşitli aşamalarındaki çevresel sorunları anlamanın hayati önem taşıdığının farkındadır. “Karbon geri ödeme” süresini hesaplamak için bir yaşam döngüsü yaklaşımı kullanılmaktadır. Sonuç olarak, üretim, işletme ve kullanım ömrü sonu süreçlerindeki enerji tüketimi, genellikle altı ila dokuz aylık işletimde üretilen rüzgar enerjisinden geri kazanılmaktadır. Ürün tasarımı ve inovasyon, son on yılda bazı çelik türbin kulelerinin ağırlığını %50 oranında azaltmış ve ilgili enerji tüketiminin azaltılmasına katkı sağlamıştır. Bu durumda, yaşam döngüsü düşüncesi, iklim değişikliğine ve doğal kaynakların tüketimine katkıda bulunan emisyonları azaltmak için malzeme seçimini belirlemede çok önemli bir rol oynamıştır.
paylaş
twittle
paylaş
paylaş