Tohum Üretiminde Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi (GGYS)
Dünya nüfusunun giderek artması, sanayileşmenin ilerlemesi, insanların hızlı bir şekilde köylerden kentlere göç etmesi, özellikle son yıllarda tüm dünya için çok önemli bir konuyu gündeme getirmektedir: Gıda güvenliği. Beslenme, insanlar için en temel yaşamsal ihtiyaçlardan biri olduğu için gıda zincirinin her bir aşaması önemli hale gelmiş durumdadır. Zira gıdalarla ilgili tehlikeler, tohum üretiminden başlayarak toptan ya da perakende satış yerlerine kadar, bu zincirin herhangi bir halkasında oluşabilmektedir.
Gıda zincirindeki tüm kuruluşlar için gıda güvenliği ile ilgili temel şartları belirleyen ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi (GGYS), bu konuda genel bir çerçeve çizmektedir. Bu standart, tohum üreticilerini, gıda işleyen kuruluşları; taşıma ve depolama işlemlerini gerçekleştiren operatörleri, gıda satış yerlerini kapsamaktadır. Gıdalar ile ilgili her türlü ambalaj, temizlik malzemesi, katkı maddesi veya ekipman üretimi yapan her kuruluş için de bu standart bir temel oluşturmaktadır.
Gıda zincirinin her bir aşaması, güvenlik bakımından kendi içinde ayrı bir öneme sahiptir. Fakat zincirin başlangıcı olan tohumların, tüm süreci ilgilendirdiğinden, daha önemli olduğu söyleyenebilir. Bu bağlamda, tohum üretiminde GGYS ‘nin ayrıca ele alınması gerekmektedir.
Tohum Üretiminde GGYS Nedir?
ISO 22000, tohum üretimi gerçekleştiren kamu ve özel sektör kuruluşlarının tamamını kapsamaktadır. Bu nedenle, bu kuruluşların da tohum üretiminde GGYS bağlamında şu adımları izlemesi gerekmektedir:
• Etkili bir GGYS kurulması
• Sistemi ilgilendiren her konunun dokümante edilmesi
• Tohum üretiminde GGYS için belirlenen uygulamaların hayata geçirilmesi
• GGYS ile ilgili uygulamaların sürekli hale getirilmesi
• Tohum üretiminde GGYS konularının sürekli takip edilmesi ve gerekli görülen durumlarda güncellenmesi
Tohum Üretiminde GGYS ‘nin Genel Şartları
Hangi tohumları ürettiği farketmeksizin her kuruluş, GGYS’nin, kendi bünyesinde oluşturduğu süreçleri ne oranda kapsadığını tanımlamak zorundadır. Bu çerçevede, tohum üretiminin yapıldığı alanlar, tohumların kendisi, ürün kategorileri ve ilgili tohum üretim süreçleri, bu kapsam dâhilindedir.
Tohum üretiminde GGYS ile kuruluşların şu şartları yerine getirmesi beklenmektedir:
• GGYS kapsamı içerisinde, gıda güvenliği konusunda ortaya çıkabilecek tehlikelerin, tüketicilere hiçbir şekilde zarar vermeyeceği garanti edilmelidir.
• Tohum üretiminde GGYS ‘nin en önemli konularından biri de, gıda güvenliği ile ilgili önemli bilgilerin, gıda zincirinde yer alan diğer kuruluşlara da aktarılması gerektiğidir.
• Kuruluşun tümünde tohum üretiminde GGYS ile ilgili bütün gelişmeler, uygulamalar ve güncelemeler bildirilmelidir.
• Teknolojinin gelişmesi, ihtiyaç ve taleplerin değişmesi, yeni yasal düzenlemelerin yapılması vs gibi durumlar, GGYS ile ilgili bir değişiklik yapılmasını gerekli hale getirebilir. Bu durumda, gerekli güncelleme ve revizyonlar vakit kaybetmeden yapılmalı, ilgili yerlere ve kişilere gerekli bilgiler verilmelidir.
Tohum Üretiminde GGYS Kapsamı
Tohum üreticileri geçerli ve etkin bir GGYS uygulamak istediğinde yukarıda belirtilen şartların yanında, farklı konularda birtakım kurallara uymak zorundadır. Bu noktada, ISO 22000’den yıla çıkarak tohum üretiminde GGYS için şu konuların çok önemli olduğunu söyleyebiliriz:
• Yönetim Sorumluluğu: İşletmenin üst yönetimi bir GGYS’nin uygulanması için öncülük etmelidir. Bu bağlamda, bir gıda güvenliği politikası oluşturması ve işletme kaynaklarını bu yönde kullanacak adımları atması gerekmektedir.
• Kaynak Yönetimi: İnsan gücü, tohum üretimindeki en önemli kaynaktır. Bu nedenle çalışanların yaptıkları iş ile ilgili eğitimleri alması ve GGYS konusunda bilinçlenmesi gerekmektedir. Bunun yanında, işletme altyapısı ve çalışma ortamı da yine GGYS için önem arz ettiğinden, bu kaynaklar da maksimum fayda sağlanacak hale getirilmektedir.
• Güvenli Ürün Planlama ve Gerçekleştirme: Tohum üretiminde GGYS kapsamında, her üretici güvenli ürün üretebilmek için gerekli bütün süreçleri planlamalı, uygulamalı, yönetmeli ve takip etmelidir. Bu başlık özelinde şu konuların önemli olduğunu söyleyebiliriz:
• Ön gereksinim programları
• Tehlike analizlerini gerçekleştirmek
• Gıda güvenliği ekibinin oluşturulması
• Ürün özelliklerinin belirlenmesi
• Akış şemaları ve proses aşamalarının hazırlanması
• Tehlikelerin tanımlanması ve risk seviyelerinin belirlenmesi
• HACCP (Tehlike Analizleri ve Kritik Kontrol Noktaları) planının oluşturulması
• GGYS’nin hayata geçirilmesi, doğrulanması ve iyileştirilmesi: Bu başlık ile tohum üreticilerinden, hazırladıkları GGYS’yi en etkin şekilde uygulamaları, analiz etmeleri ve sürekli olarak iyileştirmeleri beklenmektedir. GGYS sisteminin doğrulanması konusunda iç tetkikler büyük önem arz etmektedir. Bu noktada, gerekirse bu tetikleri yapacak personellerin iç tetkikçi eğitimleri alması sağlanmalıdır. Sürekli iyileştirme konusunda ise ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi’nin kuralları esas alınabilmektedir.
“Aşan Belgelendirme Kuruşu olarak bütün süreçlerde sizlere hizmet sağlamaktayız. Detaylı bilgiye sahip olmak için bizlerle iletişime geçebilirsiniz.”