LEED (Leadership in Energy And Environmental Design) Nedir?
LEED (Enerji ve Çevresel Tasarımda Liderlik), dünyada en yaygın kullanılan yeşil bina derecelendirme sistemidir. Konut, AVM, hastane, okul, kamu binaları ve daha birçok yapı türü için uygulanabilen LEED, sağlıklı, sürdürlebilir, düşük maliyetli ve enerji verimli yeşil binalar için bir derecelendirme çerçevesi sunmaktadır. LEED sertifikası, binaların enerji, kaynak kullanımı ve çevresel tasarımında sürdürülebilirliğin en önemli göstergesidir ve bu sertifika dünya çapında tanınmakta ve saygı duyulmaktadır. LEED, tüm bina türleri, yeni yapılan inşaatlar, iç mekan düzenlemeleri, yapı işletmesi ve bakımı ile binanın dış ve iç tasarımı dahil olmak üzere tüm bina aşamaları için uygulanabilmektedir.
LEED, bir binanın enerji verimliliğini artırmak ve kaynak ve malzeme kullanımını daha sorumlu hale getirmek için tasarım ve inşaat stratejisine dahil edilebilecek çeşitli sürdürülebilirlik önlemleri için proje ekiplerine çeşitli ön koşullar ve krediler çerçevesi sağlamaktadır. LEED sertifikası başvurusu yapılan projeler belirli bir puan üzerinden karşıladıkları kredi sayısına göre farklı sertifika seviyeleri elde etmektedir.
LEED, bir bina için özetle şu konulardaki gerekliliklere odaklanmaktadır:
? Enerji kullanımı
? Su verimliliği
? Karbon salımlarının azaltılması
? Geliştirilmiş iç ortam kalitesi
? Kaynakların yönetimi
? Çevresel etkilere duyarlılık
LEED sertifikası bulunan bir bina, içinde bulunan kişilerin refahını artırmak ve yukarıda listelenen gereklilikleri doğrulamak için tasarlanmış daha sağlıklı ve kaliteli bir ortamı belirtmektedir. Bu binalar, yalnızca sakinlerinin refahını ele almakla kalmamakta, aynı zamanda kaliteli ve verimli enerji tüketimi yoluyla çevre üzerinde oluşturulan olumsuz etkileri de azaltmaktadır.
LEED Değerlendirmesi Nasıl Yapılır?
LEED değerlendirmesi, değerlendiricilerin LEED derecelendirmelerini üstlenmek üzere akredite edilebildiği USGBC (U.S. Green Building Council - ABD Yeşil Bina Konseyi) tarafından kontrol edilmektedir. LEED, binaların USGBC´nin ana hatlarıyla belirttiği belirli sürdürülebilirlik hedeflerine ne kadar uyduğunu derecelendirerek değerlendirilir.
Bina tasarımı ve inşaatı, iç tasarım ve inşaat, bina işletmesi ve bakımı, mahalle geliştirme ve evler olmak üzere bir binanın sınıflandırılabileceği ve değerlendirilebileceği beş farklı sertifika türü vardır. Bu kategorilerin her biri, çeşitli sürdürülebilirlik hedeflerine sahip belirli bir tür sürdürülebilirlik uyumunu tanımlamaktadır. Projenin LEED tarafından değerlendirilebilmesi için öncelikle kategorize edildiği türün gereksinimlerine uyması, çevre ikliminin yapının termal konforu üzerindeki etkisini doğru bir şekilde değerlendirebilmesi için sabit bir konumda olması gerekir. Ayrıca LEED tarafından özetlenen sınırları kullanmalı ve proje boyutu gereksinimlerine uymalıdır.
Temel sürdürülebilir tasarımdan mümkün olan en az miktarda enerji tüketen bir çerçeveye kadar elde edilen sürdürülebilir stratejilerin düzeyine bağlı olarak binalar ve evler 110 puana kadar ödüllendirilmektedir. Ne kadar çok puan elde edilirse, dört seviyeden oluşan LEED sertifikası seviyesi o kadar yüksek olur. Bu dört seviye türü ve her seviye için elde edilmesi gereken puanlar şu şekildedir:
? LEED Sertifikası: 40-49 puan
? Gümüş Sertifika: 50-59 puan
? Altın Sertifika: 60-70 puan
? Platin Sertifika: 80 ve üzeri puan
LEED Sertifikasının Avantajları
LEED sertifikası, bazı yüksek performanslı binaların sağlıklı, yaşanabilir ve sürdürülebilir alanlar yaratma çabalarını göstermek için talep edebileceği ve gönüllülük esasına dayalı bir derecelendirmedir. LEED herhangi bir yapı ya da kurum için bir gereklilik değildir, fakat derecelendirme binanın sürdürülebilir ve yenilenebilir yaşama bağlılığını gösterdiğinden projelere maliyet avantajı sağlamaktadır.
LEED derecesine sahip olmanın, çok daha rekabetçi olmak gibi pek çok faydası vardır. Sürdürülebilir bir bina, pazar farklılaşmasını ve dolayısıyla finansal performansın artmasını sağlayabilir. LEED sertifikalı binalar, ister konut ister bir iş yeri olsun, içinde bulunduğu insanlara mutlu, sağlıklı, hijyenik ve güvenli bir ortam sunduğunu söyleyebiliriz. Diğer finansal faydalar arasında, daha düşük işletme maliyetleri, enerji ve kaynak tasarrufu, inşaat ve işletme sırasında bina maliyetlerinin daha uygun hale getirilmesi ve üretkenliği teşvik eden cazip tekliflerin oluşturulması vs yer almaktadır.
LEED Sertifikasyon Süreci
LEED sertifikası için özetle şu adımlar takip edilmelidir:
? Hedeflenen LEED sertifika seviyenizi belirleyin. USGBC, bu çalışmanın yapılmasına yardımcı olacak LEED derecelendirme araçları sunmaktadır.
? USGBC´nin rehberlik için sunduğu 40/60 kuralına dayalı olarak doğru LEED derecelendirme sistemini seçilmesi
? LEED projesinin başlatılması
? LEED sertifikasını almak için sabit bir sertifika ücretinin yanı sıra bir kayıt ücreti ödenmesi gerekmektedir. Bu ücretler 900$ ile 5.000$ arasında değişebilir ve projenin büyüklüğüne ve LEED sertifikasyon hedefine bağlıdır.
? Bina veya proje için elde edilen kredilere ilişkin veriler değerlendirici kuruluşlara gönderilir.
? USGBC´nin Yeşil Bina Sertifikasyon Enstitüsü´nün incelemesi yapılır. Bu işlem genellikle 20-25 iş günü sürmektedir.