İTU (İyi Tarım Uygulamaları) Belgesi
İyi Tarım Uygulamaları adıyla bilinen İTU Belgesi, tarım sektöründe üretim yapan firmalar ile bu firmaların ürettiği tarımsal ürünleri ambalajlayan firmalar tarafından alınmaktadır.
İyi Tarım Uygulamaları Belgelendirme Standardı, bireysel sertifikasyon ve grup sertifikasyonu şekilde iki modüle ayrılmaktadır.
• Bireysel Sertifikasyon: Gerçek ya da tüzel kişilerin malik ya da kiracı sıfatıyla kullanımı altında bulunan tarım arazilerinde tarımsal üretim yapan işletmeye bireysel sertifikasyon uygulanmaktadır.
• Grup Sertifikasyonu: Üretici örgütleri ya da kooperatiflerin çatısı altında oluşturulan, sözleşmeyle kurulan ve bir arada bulunan gerçek kişilerin malik ya da kiracılık sıfatıyla kullanımı altında bulunan tarım arazilerinde tarımsal üretim yapan işletmeye grup sertifikasyonu uygulanmaktadır.
Grup sertifikasyonunda bireysel sertifikasyondan farklı olarak iki imza süreci bulunmaktadır. İlkinde kooperatifler veya üretici birlikleri üreticilerle de sözleşme imzalamakta; sonrakinde ise kooperatifler İTU Belgesi için müracaat ettiklerinde belgelendirme kuruluşu ile sözleşme imzalamaktadır. Ayrıca kooperatif olarak müracaat eden işletmelerden Kalite Yönetim Sistemi standartlarını karşılamaları beklenmektedir.
Sertifika başvurusu, yerli ya da uluslararası bir otorite tarafından akredite edilen bir belgelendirme kuruluşuna yapılmalıdır. Türkiye’de İyi Tarım Uygulamaları sertifikasyon prosedürleri Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşlarınca yürütülmektedir. İTU Belgesi standardı, ülkemizde 2010 yılından itibaren aktif olarak uygulanmaktadır. İTU Belgesi, çevre ve gıda güvenliği alanında uluslararası bir denetim ve gözetim sistemi olan GLOBALGAP standartlarına uygun olarak düzenlenmektedir.
İTU Belgesi kapsamında sadece tarımsal ürünlerin yetiştirilmesi yer almamaktadır. Paketlenmiş (nihai) ürüne varana kadar tüm süreçler İyi Tarım Uygulamaları standardının kapsamına girmektedir.
İyi Tarım Uygulamalarının Faydaları
İTU Belgesi,
• Ürün içeriklerinde insan sağlığına zararlı kimyasallar, fiziksel ve mikrobiyolojik kalıntılar bulundurmadığını,
• Ürünün, doğal dengeye zarar vermeden ve çevreyi kirletmeden üretildiğini,
• Üretim süreçlerinde izlenebilirlik ve sürdürülebilirlik sağlandığını,
• Üretimlerde rol alan çalışanların ve diğer canlıların sağlığının ve refahının olumsuz etkilenmediğini,
• Üretimlerin, hem tüketicinin bulunduğu ülkenin tarımsal mevzuatına hem de üretimin yapıldığı ülkenin tarımsal mevzuatına uygun şekilde yapıldığını, göstermektedir.
Bunun yanında İTU Belgesi, ürünün kalitesini, güvenilirliğini ve değerini artırır. İyi Tarım Uygulamaları sertifikasına sahip ürünler, marketler ve tüketicilerce öncelikli olarak tercih edilmektedir.
İTU Standardının ele aldığı temel konular:
• Gıda Güvenliği,
• İşçi Sağlığı ve Güvenliği
• Çevre Koruma,
• Zararlılarla Entegre Mücadele
• Tehlike Analizi
• İşçi Refahı
İyi Tarım Uygulamalarının Önemi
Ürünlerde kullanılan kimyasal girdilerden kaynaklı kalıntılar nedeniyle ülkemiz yaş meyve ve sebze ihracatçıları, yurtdışına ürün arzında ciddi problemler yaşamaktadır. Bu nedenle, ülkemizde yetiştirilen yaş ve meyve sebze ürünlerinin ancak %3-5 civarındaki bir oranı ihraç edilebilmektedir.
İyi Tarım Uygulamaları alanında yaşanacak her olumlu gelişme, ülkemiz adına yerli üretimi teşvik etmekte ve alınan verimi artırmaktadır. Dolayısıyla ihracat da bu gelişmelere bağlı olarak artacaktır. Aksi takdirde AB ülkeleri ve tarımda ilerleme kat etmiş dünya ülkeleriyle tarımda rekabet etmek mümkün olmayacaktır.
İyi Tarım Uygulamaları Sertifikasyon Süreci
İTU değerlendirmesine alınan bir işletmede denetimlerde göz önünde bulundurulacak etmenler şunlardır:
• Üretim alanlarının su kaynakları,
• Su kaynaklarının çevresindeki kirlilik durumu,
• Su kalitesi ve sürdürülebilir su kaynaklarının varlığı,
• Bitki sağlığına ihtimam gösterilmesi,
• İlaç kullanımının düzenlenmesi,
• Üretim sahalarındaki toprak tipi,
• Komşu tarım arazilerinin üretim koşulları,
• Ekim nöbeti (nadas / münavebe) planı,
İTU Belgesi Standardı, üretim zincirinin bütün aşamalarının kayıt altına alınmasını gerektirmektedir. Bu, olası risklerin önceden tespit edilmesini ve gereken önlemlerin alınmasını sağlamaktadır.
İşletmelerin gerek Bireysel Sertifikasyon gerekse Grup Sertifikasyonu modelinde İyi Tarım Uygulamaları sertifikasına sahip olması için sağlaması gereken bazı kriterler bulunmaktadır.
İyi Tarım Uygulamaları standardı için öncelikle tarım arazisi üzerinde yer alan su kaynakları ile ekim yapılacak toprağın durumu incelenir. Bunun yanı sıra komşu arazilerin üretim koşulları incelenir. Üretimlerde kullanılacak zirai ilaçlar tespit edilir.
Değerlendirmelerin tamamlanmasının ardından akredite edilmiş bir belgelendirme kuruluşu ile sözleşme imzalanır. Sonrasında ilgili işletmenin üretim sahasında bulunan suyun kalitesine ve toprağın analizine dair raporlar hazırlanır. Grup sertifikasyonu (Kooperatifler) modelinde yapılan başvurularda ön değerlendirmeyle birlikte kooperatifin Kalite Yönetim Sistemi (KYS) standartlarına uygunluğu da incelenmektedir.
Belgelendirme kuruluşu, denetimler sırasında üretim sahalarını ziyaret eder ve işletmenin tarımsal üretimdeki çalışan sayısı, üretim sahasının büyüklüğü ve de ürün miktarı gibi kıstasları göz önünde bulundurarak sözleşme hazırlar. Belgelendirme kuruluşu ile tarımsal üretim işletmeleri (çiftçiler / kooperatifler) arasında imzalanan sözleşmeyle üreticiler, İTU Belgesi standartlarına uygun üretim yapmayı taahhüt etmiş olmaktadır.
Sertifikasyon kuruluşu, denetimler sırasında, işletmede kullanılan ilaçları, gübreleri, tohumları, fideleri; bunların miktar ve özelliklerini, üretim faaliyetlerinin tarih ve içerik bilgilerini kontrol etmektedir. Ayrıca, toprak, su, yaprak türünden kalıntılar için analizler yapılmaktadır.
Denetimler sonunda hazırlanan raporlar ile analizlerin olumlu sonuçlanması, yani işletme bünyesindeki üretimlerin standartlara uygun olması halinde düzenlenen İTU Belgesi işletmeye takdim edilir.
“Aşan Belgelendirme Kuruşu olarak bütün süreçlerde sizlere hizmet sağlamaktayız. Detaylı bilgiye sahip olmak için bizlerle iletişime geçebilirsiniz.”
paylaş
twittle
paylaş
paylaş