ISO 20400 kuruluşların sürdürülebilir satın alma politikaları oluşturması ve tedarik zinciri sürdürülebilirliğini sağlaması için hazırlanan bir standarttır. Faaliyet alanı, ürettiği ürün ve hizmet, büyüklüğü, konumu veya kamu / özel sektör kuruluşu olması fark etmeksizin her işletme ISO 20400 sürdürülebilir tedarik standardını uygulayabilmektedir. Satın alma kararlarının kurumsal sürdürülebilirlik hedeflerine ve politikalarına uygun olmasını sağlayan ISO 20400, tedarik zincirinde yer alan ve alınan kararlardan doğrudan veya dolaylı olarak etkilenen tüm paydaşları ilgilendirmektedir. Günümüzde birçok şirket, sorumlu satın alma politikaları ve sürdürülebilir tedarik zinciri hedeleri doğrultusunda bu standardın rehberliğine başvurmaktadır. Standardın kapsamı hakkında daha detaylı bilgi edinmek; eğitim, belgelendirme, denetim ve doğrulama gibi süreçler hakkında bilgi almak için Aşan Danışmanlık ile iletişime geçebilirsiniz.
ISO 20400 Sürdürülebilir Satın Alma Standardı Kapsamı
Günümüzde her şirketin tasarım, üretim, insan kaynakları, kalite güvence, satış ve pazarlama, satış sonrası hizmet vb gibi süreçlerinden kaynaklı çevresel emisyonları vardır. Ayrıca, tüm bu süreçlerin sosyal ve ekonomik etkileri de mevcuttur. Sürdürülebilirliğin temel alanlarından olan sosyal, çevresel ve finansal konuların en fazla ele alınması gerektiği süreçlerden biri de şüphesiz tedarik zinciri yönetimidir. Tedarik zinciri sürdürülebilirliği ve sorumlu satın alma prensipleri her şirketin kurumsal sürdürülebilirlik politikaları oluşturmaları ve sürdürülebilirlik hedeflerini gerçekleştirmesi için en önemli araçlardan biridir. Faaliyet alanı ne olursa olsun her kuruluş, sürdürülebilirliği tedarik zinciri yönetimi süreçlerine entegre ederek sosyal, çevresel ve finansal sürdürülebilirlikle ilgili kurumsal riskleri ve fırsatları en iyi şekilde yönetebilir. ISO 20400 sürdürülebilir satın alma standardı, kuruluşlara bu konuda rehberlik eden çok değerli bir dokümandır.
ISO 20400, faaliyet alanı ve büyüklüğünden bağımsız olarak kuruluşların sürdürülebilirliği tedarik zincirine entegre etmeleri konusunda kılavuz bilgiler içerir. Şirketler ISO 20400’de yer alan gereksinimleri yerine getirerek tedarik kararlarında ve tedarik zinciri süreçlerini planlamada çevresel, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirliğe odaklanır. ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı, bir kurumun tedarik zincirindeki tüm paydaşlarını kapsar; satın alma politikaları, stratejileri, organizasyon ve süreç yönetimi konusunda işletmelere yol gösterir. Aşan Danışmanlık, ISO 20400 standardını uygulayarak tedarik zincirinde kurumsal sürdürülebilirliğe bağlı kalmak ve piyasada fark yaratmak isteyen kuruluşlara danışmanlık hizmeti sunmaktadır.
Sürdürülebilir tedarik, yaşam döngüsü boyunca çevresel, sosyal ve ekonomik açıdan olumsuz etkilerin en aza indirildiği tedarik modelidir. Şirketler, kurumsal sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk politikalarını ve hedeflerini tamamlayan bu model ile sürdürülebilir kalkınmaya çok önemli katkılar sunabilir. Sürdürülebilir tedarik prensiplerini şöyle özetleyebiliriz:
-Hesap verebilirlik: Bir kuruluş toplum, ekonomi ve çevre üzerinde oluşturduu etkilerden sorumlu olmalıdır. Bu sorumluluk tedarik bağlamında özellikle mal veya hizmetlere ilişkin bir yaşam döngüsü perspektifiyle, kuruluşun tedarik zincirleri üzerindeki etkileri için hesap verebilir olmasını sağlar.
-Şeffaflık: Bir kuruluş çevreyi, toplumu ve ekonomiyi etkileyen kararlarında ve faaliyetlerde şeffaf olmalıdır. Satın alma süreçleri açısındna değerlendirildiğinde, özellikle satın alma kararlarında ve faaliyetlerinde şeffaf olmayı ve tedarikçilerini şeffaf olmaya teşvik etmeyi içerir. Şeffaflık, paydaş diyaloğu ve iş birliğinin temelidir.
-Etik davranış: Bir kuruluş etik davranmalı ve tedarik zincirleri boyunca etik davranışı teşvik etmelidir.
- Fırsat eşitliği: Şirketler tüm satın alma kararlarında önyargıdan ve temelsiz kabüllerden kaçınmalıdır. Yerel tedarikçiler ve küçük ve orta ölçekli kuruluşlar dahil olmak üzere tüm tedarikçiler, rekabet etmek için tam ve adil bir fırsata sahip olmalıdır.
-Paydaş çıkarlarına saygı duymak: İşletmeler tedarik faaliyetlerinden etkilenen paydaşların çıkarlarına saygı duymalı, bunları dikkate almalı ve bunlara gereken yanıtı vermelidir.
-Hukukun üstünlüğüne ve uluslararası davranış normlarına saygı: Bir kuruluş, tedarik zincirleri boyunca olası ihlallerden haberdar olmaya çalışmalıdır. Tedarikçilerini aktif olarak bu kurallara uymaya teşvik etmeli ve durumların gerektirdiği şekilde uyumu değerlendirip ele almalıdır.
-İnsan haklarına saygı: Kuruluşlar uluslararası kabul görmüş insan haklarına saygı göstermelidir.
-Yenilikçi çözümler: Bir kuruluş, sürdürülebilirlik hedeflerine yönelik çözümler aramalı ve tüm tedarik zinciri boyunca daha sürdürülebilir sonuçları teşvik etmek için yenilikçi tedarik uygulamalarını teşvik etmelidir.
-İhtiyaçlara odaklanma: Bir kuruluş kendisinin ve paydaşlarının taleplerini gözden geçirmeli, yalnızca ihtiyaç duyulanı satın almalı ve daha sürdürülebilir alternatifler aramalıdır.
-Entegrasyon: Bir kuruluş, sürdürülebilir sonuçları en üst düzeye çıkarmak için sürdürülebilirliğin tüm mevcut satın alma uygulamalarına entegre edilmesini sağlamalıdır.
-Maliyetlerin analizi: İşletmeler yaşam döngüsü boyunca oluşan maliyeti, elde edilen paranın karşılığını ve satın alma faaliyetlerinden kaynaklanan toplum, çevre ve ekonomi için maliyet ve faydaları dikkate almalıdır.
-Sürekli iyileştirme: İşletmeler sürdürülebilirlik uygulamalarını ve sonuçlarını sürekli olarak iyileştirmeye çalışmalı ve tedarik zincirlerindeki kuruluşları da aynısını yapmaya teşvik etmelidir.
ISO 20400, büyüklüğü, faaliyet gösterdiği sektör ve konumu fark etmeksizin kamu veya özel sektör kuruluşları için geçerlidir. Standardın, şirketlerin tedarik kararları ve süreçlerinde yer alan veya bunlardan etkilenen tüm paydaşlar tarafından anlaşılması amaçlanmıştır. ISO 20400’ün uygulanması, şirketlerin faaliyet alanı, büyüklüğü ve genel özelliklerine bağlı olarak farklı prosedürleri içerebilir. Yani her bir kuruluşun standardan faydalanma şekli farklı olabilir. ISO 20400’ün özellikle tedarik ağı geniş büyük kuruluşlar tarafından uygulanması, tedarik zincirlerindeki küçük ve orta ölçekli kuruluşlar için çeşitli fırsatları da teşvik etmektedir.
ISO 20400 sürdürülebilir tedarike genel bir bakış sağlar. Sürdürülebilir tedarikin ilkelerini ve temel konularını açıklar ve kuruluşların neden sürdürülebilir tedariki benimsemesi gerektiğini inceler. Tesarik süreçlerinde ve satın alma alışkanlıkların risklerin ve fırsatların yönetilmesine, durum tespiti yoluyla olumsuz sürdürülebilirlik etkilerinin ele alınmasına yardımcı olur. Standartta ayrıca, kurumun sürdürülebilir tedarik bağlamında önceliklerini belirlemesine, olumlu etkileri uygulamasına ve olumsuz etkilerden kaçınmasına önem verilmektedir.
ISO 20400 kuruluşun amacına ve temel sürdürülebilirlik önceliklerine ulaşıldığından emin olmak için sürdürülebilirlik hususlarının tedarik süreçlerine nasıl ve ne düzeyde entegre edildiğine yönelik rehberlik sağlar. Standart, sürdürülebilir satın alma politikalarının belirlenmesi ve stratejilerin oluşturulmasında kuruşuşların üst yönetimlerine yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
ISO 20400, sürdürülebilir tedariki başarılı bir şekilde uygulamak ve sürekli iyileştirmek için gereken organizasyonel koşulları ve yönetim tekniklerini açıklar. Kuruluşlar bu sayede, mal veya hizmet alımından sorumlu kişilere ve/veya birimlere sürdürülebilirlik hususlarının satın alma sürecine uygulanması konusunda yardımcı olur. Böylelikle kurum içinde sürdürülebilir tedarik zinciri için gerekli koşullar oluşturulur.
ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Standardı, tedarik sürecini tüm yönleriyle ele alır ve kendi organizasyonları içinde fiili tedarikten sorumlu olan kişilere somut bilgiler aktarılmasını sağlar. Sürdürülebilirlik hususlarının mevcut satın alma süreçlerine nasıl entegre edildiğini açıkladığı için ilgili fonksiyonlardaki kişilerin de ilgisini çekmektedir.
ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı Neden Önemli?
İş dünyasında sürdürülebilir yaklaşımların önemi her geçen gün artmaktadır. Kurumlar da tüm süreçlerinde olduğu gibi tedarik zinciri yönetiminde de sürdürülebilirlik ilkelerine bağlı kalmak durumundadır. Bu konuda gerek yasal düzenlemeler gerekse paydaş beklentisi ve kamuoyu baskısı şirketlerin satın alma kararlarında belirleyici olmaktadır. Bu bağlamda 2017 yılında çıkarılan “20400 Sürdürülebilir Tedarik - Rehberlik” standardı her seviyeden ve sektörden kuruluşlara yol göstermektedir. Şirketler ISO 20400 sayesinde çevresel, sosyal ve ekonomik açıdan daha sürdürülebilir tedarik zincirleri inşa edebilir, paydaşlarının beklentilerini karşılayabilir ve piyada rekabet avantajı elde edebilir.
Kurumsal sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk danışmanlığı konusunda derin uzmanlık sahibi olan Aşan Danışmanlık, firmalara ISO 20400 danışmanlığı ve belgelendirme hizmeti sağlamaktadır. ISO 20400 ile ilgili tüm konularda Aşan Danışmanlık ile iletişime geçebilir ve detaylı bilgi alabilirsiniz.
ISO 20400 sürdürülebilir tedarik standardında yer alan bilgileri şöyle özetleyebiliriz:
* Sürdürülebilir tedarik / satın alma kavramının anlatılması; ilkelerin, sorumlulukların ve temel konuların açıklanması
* Sürdürülebilirlik yaklaşımının tedarik zinciri yönetimi süreçlerine entegrasyonu; sürdürülebilir satın alma taahhütleri, tedarik zincirinin kurumsal hedeflere uyarlanması, sorumlulukların belirlenmesi
* Tedarik zinciri süreçlerinin sürdürülebilirlik ilkelerine göre yeniden düzenlenmesi; paydaş haritalama, insanların katılımı, önceliklerin belirlenmesi, sürdürülebilir satın alma süreçlerinin performansının ölçülmesi, şikayet sistemi oluşturulması
* Tedarikçilerin sürdürülebilirlik prensiplerine uygun olarak seçilmesi, tedarikçi sözleşmeleri, yeni satın alma politikalarının mevcut politika ve hedeflerin üzerine inşa edilmesi
* ISO 20400’ün uluslararası kurumsal sosyal sorumluluk standardı olan ISO 26000 ile ilişkisinin açıklanması
Aşan Danışmanlık, ISO 20400 ile ilgili farklı düzeylerde eğitimler düzenlemekte ve kuruluşların sürdürülebilir tedarik zincirleri oluşturmalarına yardımcı olmaktadır. Standardın kapsamını Aşan Danışmanlık ile daha iyi kavrayabilir, kurumsal sürdürülebilirliğin bir parçası olarak sürdürülebilir satın alma politikalarınızı en doğru şekilde oluşturabilir ve uygulayabilirsiniz.
Tedarik zinciri yönetimi ve sürdürülebilir satın alma politikalarının oluşturulmasında ISO 20400’ü referans alan kuruluşların elde edeceği önemli avantajlardan bazıları şunlardır:
* Sürdürülebilir tedarik zinciri politikaları sayesinde kurumsal sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk farkındalığı ve olgunluğu yüksek tedarikçilerle çalışabilmek
* Sürdürülebilirlikle ilgili yasal mevzuatlara daha hızlı uyum sağlamak
* Kurumsal sürdürülebilirlik, sosyal sorumluluk, etik iş uygulamaları, sosyal uygunluk, sürdürülebilir kalkınma vb gibi alanlardaki denetim ve sertifikasyon süreçlerini daha kolay tamamlayabilmek
* Tedarik zinciri verimliliğini artırmak ve maliyetleri optimize etmek; bu sayede birim zamanda daha az kaynak ve daha uygun maliyetler ile daha yüksek üretim kapasitesine ulaşmak
* Tedarik zinciri süreçlerindeki riskleri kontrol altına almak, fırsatlardan en doğru şekilde yararlanabilmek
* Sürdürülebilir satın alma kararları ve tedarik zinciri yönetimi yaklaşımıyla sürecin her adımınında inovasyonu teşvik etmek