İklim acil durumu (climate emergency), iklim değişikliğinin getirdiği sonuçlarla vakit kaybetmeden mücadele edilmesi gerektiğini ifade eden bir durumdur. Özellikle son yıllarda tüm dünyanın içinde bulunduğu iklim krizinin önemine dikkat çekmek amacıyla birçok ülke iklim acil durum bildirimi yapmaktadır. Böylelikle, iklim değişikliğini azaltmak veya durdurmak ve bundan kaynaklanan potansiyel olarak geri döndürülemez çevresel zararları önlemek için acil eylemin gerekli olduğunun altını çizmektedir. İklim değişikliğiyle ilgili son dönemde popüler hale gelen bu terim, hükümetlerin yanı sıra bilim adamları ve iklim aktivistleri tarafından iklimdeki değişikliğinin insanlar için yıkıcı sonuçlarının altını çizmek için kullanılmaktadır.
İklim acil durum beyanı kendi başına izlenecek herhangi resmi veya standart bir yolu tanımlamamaktadır. Fakat iklim değişikliğiyle mücadele için şimdiye kadar alınan önlemlerin ve eylemlerin yeterli olmadığını kabul etmektedir. Bu tür bir beyan, iklim değişikliğini hafifletmek için öncelikleri belirlemeye yönelik resmi bir taahhüdü ifade etmektedir. İklim acil durumu kavramının politikacılar, bilim adamları, gazeteciler, sürdürülebilirlik savunucuları ve iklim aktivistleri tarafından giderek daha fazla kullanılmasıyla bu problemin önemine daha fazla dikkat çekilmektedir.
Karbon emisyonları artmaya devam ettikçe, iklim değişikliğinin etkileri dünya genelinde giderek daha fazla hissedilmeye başlamıştır. Bu sorun, zaman geçtikçe geri dönüşü olmayan bir noktaya doğru evrilmektedir. Bu nedenle, her türden kurumun ve devlet organlarının iklim acil durumu bildirimi yaparak bu problemi resmen tanımak ve sorumluluk bilinciyle hareket etmek için bir taahhüt vermesi gerekmektedir. Günümüzde çok sayıda özel şirket de iklim değişikliği ve sera gazı emisyonlarıyla mücadele için böyle bir ihtiyacın olduğunu kabul etmiştir.
Günümüzde hangi ülkelerin iklim acil durumu beyanı yaptığının kaydını tutan yerleşik bir uluslararası kuruluş bulunmamaktadır. İklim acil durumunu savunan CEDAMIA (İklim Acil Durum Bildirgesi ve Harekete Geçirme Hareketi) grubu, dünya çapında bildirim yapan ülkelerin, eyaletlerin ve yerel yönetimlerin listesini tutmaktadır. Her yeni bildirimden sonra listeyi güncellemektedir. Halihazırda bildirim yapan ülkeler şu şekildedir.
· ABD
· Almanya
· Andorra
· Arjantin
· Avustralya
· Avusturya
· Bangladeş
· Belçika
· Brezilya
· Çekya
· Fiji
· Filipinler
· Finlandiya
· Fransa
· Güney Kore
· Hollanda
· İngiltere
· İrlanda
· İspanya
· İsveç
· İsviçre
· İtalya
· Japonya
· Kanada
· Kolombiya
· Litvanya
· Macaristan
· Maldivler
· Malta
· Meksika
· Peru
· Polonya
· Singapur
· Slovakya
· Solomon Adaları
· Şili
· Tayvan
· Yeni Zelanda
Bir kurum iklim acil durumu beyanı yaptıktan sonra ivedilikle somut aksiyonlar almalıdır. Bu noktadan sonra yapılacaklar, beyanı yapan kurumun büyüklüğüne, bulunduğu bölgeye, faaliyet gösterdiği sektöre vs bağlı olarak değişebilir. Fakat temelde atılacak adımları şöyle özetleyebiliriz:
Ø Konuyla ilgili alanında uzman bir kişiyi iklim eylemlerini yürütmek, koordine etmek ve diğer birimlerle iş birlikleri geliştirmek üzere projenin başına getirmek
Ø Odak alanlarını bilgilendirmek için iklim değişikliğinin temel nedenlerini ve yerel etkilerini değerlendirmek. Emisyon azaltım önlemlerine nerede ve nasıl odaklanılacağını belirlemek için, kurumların yetki alanlarındaki sera gazı emisyonlarının temel kaynakları hakkında kapsamlı bir değerlendirme yapması gerekmektedir.
Ø Somut hedefler koymak ve önemli kilometre taşları belirlemek; kurumların iklim hedeflerine ulaşmak için neyi, nerede, ne zaman ve nasıl yapacağını belirlemesi gerekmektedir.
Ø İş birlikleri kurmak; iklim sorunlarıyla mücadele ancak daha çok paydaşın bir araya gelmesi ve iş birliği geliştirmesiyle mümkündür. Kurumlar, bireysel ve kurumsal düzeyde tüm paydaşları aynı hedef doğrultusunda bir araya getirmelidir.
Ø Hangi eylemlerin emisyonların azaltılması ve iklim geçişlerine uyum sağlamak için en büyük etkiyi sunduğunu ve hangilerinin istihdam yaratma, sağlık veya çevresel iyileştirmeler, ekonomik büyüme vb gibi ortak faydalar sağlayacağını belirlemek.
Ø Bütçe planlarının yapılması; proje geliştirmeye ve sürdürülebilir bir eylem programı oluşturmaya yardımcı olmak için her bir eylemin maliyetlerinin ve faydalarının belirlenmesi
Ø Yatırım planlaması yapmak; iklim değişikliğiyle mücadelede somut adımlar atmak için kısa ve uzun vadeli yatırımların yapılması gerekmektedir. Bu yatırımların nasıl finanse edileceğinin ve yenilikçi finansman seçeneklerinin nasıl keşfedileceğinin belirlenmesi gerekmektedir.
Ø Uygulama: İklimle ilgili acil durum eylem planları uygulama aşamasında hayata geçirilir. Bu aşamadaki başarısızlıklar genellikle kaynak, finansman, destek veya liderlik eksikliğinden kaynaklanabilir. Bu nedenle, bu aşamaya kadarki sürecin doğru yürütüldüğünden emin olunmalıdır.
Ø İzleme ve kontrol: Bu son adım, hedeflere ulaşıldığını görmek ve sürekli ilerleme sağlamak için çok önemlidir. Çalışmaların ve performansın değerlendirilmesine izin verir ve daha fazla yatırım ve daha iddialı hedefler için kanıt oluşturmaya yardımcı olur. Bu nedenle planlar ve eylemler sürekli gözden geçirilmeli ve tüm çalışmaların iklim hedeflerine uygun şekilde yapıldığından emin olunmalıdır.
paylaş
twittle
paylaş
paylaş