İyi Ticaret Uygulamaları (GTP) kuralları, Avrupa Birliği içindeki ticaretin resmi ve tanınmış temsilcisi olan COCERAL tarafından geliştirilmiştir. Hububat, yem, yağlı tohumlar, zeytinyağı, sıvı ve katı yağlar ve tarımsal malzemelerin toplayıcılarını, ithalatçılarını, ihracatçılarını, dağıtımcılarını ve depolama operatörlerini bir araya getirir. İyi Ticaret Uygulamaları kurallarını yerine getiren işletmeler GTP Belgesi alabilmektedir. İyi Ticaret Uygulamaları GTP Belgesi, yem ve gıda sektörlerindeki toplama, depolama, ticaret ve nakliye faaliyetleri için geçerlidir. GTP’nin uygulanması, ulusal veya endüstriyel regülasyonlarla standardizasyonu teşvik ederek Avrupa içindeki ticaretin geliştirilmesini sağlar. GTP Belgesi, Avrupa Birliği ile ticari ilişkileri bulunan firmalar için son derece önemlidir. Aşan Danışmanlık, İyi Ticaret Uygulamaları (GTP) konusunda çözüm ortağı olarak GTP Belgesi alınması sürecinde firmalara destek olmaktadır.
GTP’nin geliştiricisi COCERAL, tahıllar, yağlı tohumlar, pirinç, bakliyat, zeytinyağı, sıvı ve katı yağlar, hayvan yemi ve tarımsal tedarik zinciri için kurulmuş Avrupa ticaret birliğidir. Avrupalı tüccarların, ithalatçıların, ihracatçıların ve belirtilen tarım ürünlerine ilişkin liman ambarlarının çıkarlarını gözetmektedir. COCERAL üyeleri, gıda ve yem zincirlerinin yanı sıra teknik ve enerji kullanımları için tarımsal hammadde ticareti yapan ve tarımsal tedarik zincirinin her adımında faaliyet gösteren yaklaşık 3000 şirketi temsil etmektedir.
Güvenli gıda ve yem ürünlerinin piyasaya sunulması, üretim başlangıç aşamasından işlem sonuna kadar geçen sürede yem ve gıda zincirlerinde her aşamasında iyi yönetim uygulamaları sorunu olarak gösterilir. İyi yönetimin tam olması için iyi uygulamaların uygulanması gerekmektedir. Operatörlerden beklenen taşıdığı mallar için iyi uygulamalar uygulanmasıdır. Yem hijyeni ile ilgili EC 183 / 2005 sayılı tüzük (Regulation (EC) No 183 / 2005) ve gıda maddelerinin hijyeni ile ilgili EC 852 / 2004 sayılı tüzük AB gıda ve yem güvenliği mevzuatında belirtilen hedef ya da hedeflere ulaşma konusunda hijyen uygulamalarının olumlu katkısını kabul eder. Öte yandan tüzükler ile ilgili taraflar ile istişare ederek gıda ve yem sektörlerinde iyi uygulamalarına yönelik olarak ulusal ya da topluluk rehberlerinin geliştirilmesi teşvik edilir.
Söz konusu iyi hijyen, iyi yönetim ve iyi uygulama olunca İyi Ticaret konusunun anlaşılması ve uygulanması aranmakta olan pek çok gereklilik için yeterlidir. GTP belgesi yasa veya düzenleme olarak da görülmektedir. GTP kodu Avrupa Birliği’nde ticaret için resmi ve tanınmış temsilci olarak görülen COCERAL tarafından geliştirilen bir belgedir. İyi Ticaret Uygulamaları kodu Avrupa Birliği’ndeki ya da Avrupa Birliği’ne gidecek tahıllar, yağlı tohumlar, proteinli bitkiler ve diğer bitki ürünleri ile bu bitkilerin yan ürünlerinin ticaretleri için iyi hijyen uygulamaları gösteren bir standart ya da belge olarak görülmektedir.
Başka bir tanımlama ile Avrupa GTP belgesi işi tahıllar, yağlı tohumlar, protein bitkileri ve diğer bitkisel ürünlerle profesyonel kullanıcılar, birincil işleme üretici ya da tüccarlarca gıda veya yem olarak kullanılması için ve bunlardan elde edilen yan ürün toplamaları, depolamaları, ticareti ve taşınması için işletmecilere iyi hijyen uygulamaları önerilmektedir. Bu kod ile söz konusu malın alınması ya da gönderilmesi gibi konularda uygulanmaktadır.
GTP sertifikasyonu belirtildiği gibi mısır gevreği, pirinci, hayvan yemi, yağ tohumu, zeytinyağı ve benzerini kapsayan bir Avrupa kuruluşu COCERAL tarafından geliştirilen bir yemek ve besin güvenliği sağlayıcısıdır. Tüccarlar tarafından geliştirilen bu proje ile mısır gevrekleri, protein mahsulleri, yağ tohumları ve diğer bitkisel ürünlerin toplanma, depolanma, ticareti ve taşınmasını kapsamaktadır.
GTP Belgesi ile kendi depolama tesisine sahip çiftçiler için geçerli değildir. Bu kişi ve kuruluşların faaliyetleri birincil üretim kılavuzunda ve ilgili faaliyetler kapsamındadır. Ancak gönüllü olarak faaliyetlerinde bu belgeyi uygulamak mümkündür. Karayolları taşımacılığı faaliyetleri ise yalnız olarak GTP belgesi kapsamında sertifikalandırılmaz. Sözleşme hükümlerinin ayrılmaz bir parçası olduğundan ürün ticari özelliklerini kapsamamaktadır. Avrupa iyi uygulama kodu GTP yem ve gıda malzemelerinin toplanma, depolanma, ticareti ve taşınması için herkese açık olan bir belge olarak işlemektedir. Belgeyi herhangi yem ya da gıda maddesi operatörüne serbestçe uygulanabilmektedir.
GTP Sertifikasyonu planı iki dokümandan oluşmaktadır. Bunlar;
• İyi Uygulama Kodu
• Sertifikasyon Kuralları
GTP belgelendirmeleri mutlaka yetkili firmalar tarafından yapılmalıdır. Belgelendirme yaptırmak için ilgili firmalara başvurularda bulunmak ilk adımdır. Sonrasında belgelendirme denetimlerinden başarı ile geçen firmalar 3 yıllık süre için GTP Belgesi sertifikasına sahip olmaktadır.
GTP belgesinin firmalara belirli faydaları bulunmaktadır. Bu faydalara maddeler halinde bakacak olursak;
• Firmaların yemek ve besin güvenliği konusundaki yasal gereksinimleri ve müşterilerin yemek ve besin zincirindeki istekleri konusunda gerekenleri büyük ölçüde sağlamaktadır.
• Sertifika sahibi firmalar riskleri minimuma indirmek için pratiklerin şirket bünyesinde bulunduğunu garanti etmektedir.
• Şirketlere GTP şirketleri ile ve GTP tüzünde 6. EK’e göre dünya çapında COCERAL tarafından bunlara denk addedilen projenin diğer katılımcıları ile ilintili ekstra iş olanakları sunmaktadır.
Yetkili firmalar tarafında yapılan GTP belgelendirmelerinde belirli denetim aşamaları bulunmaktadır. Bu aşamaların tamamlanması ile birlikte firmalar belgelendirmeye sahip olmaktadır. Ayrıca bu denetimler sonunda firmaların yıllık görüşmeler yapması kaydı ile şirketler 3 yıllık GTP belgesi almaktadır.
İyi ticaret uygulamaları benzer olarak yürütülen diğer bir çalışma ise Ahlaki Ticaret Hizmeti ya da Etik Ticaret Hizmeti’dir. Bu kapsam ile yürütülen faaliyetler için yapılan denetimler aynı zamanda Sosyal Uygunluk Denetimi (SUD) olarak da adlandırılmaktadır. Genel çerçevede bakıldığında yukarıda da belirtildiği gibi GTP Sertifikasyonu yem ve gıda maddesi operatörü tüm firmalar için uygulanan bir belge olarak tanımlanmaktadır.
İyi Ticaret Uygulamaları (GTP) Kapsamı
GTP´nin ana hedefi gıda ve yem zincirindeki tarımsal ticarette operatörler arasında gıda güvenliği ve tüketici sağlığı ile ilgili şeffaflık, ortaklık ve sorumluluk bilincini geliştirmektir. GTP kuralları, tüm gıda ve yem zincirini kapsayan bir kalite yönetim sisteminin modüler bir parçasıdır. Bu kuralların uygulanması, diğer faaliyetler için geliştirilen iyi uygulama kodları ve ilgili alanlarda aktif operatörlerin sorumluluğundadır. GTP, ticaretin önündeki potansiyel tarife dışı engelleri ortadan kaldırarak malların serbest dolaşımını korumayı amaçlayan Avrupa Birliği´ndeki operatörler için tek kılavuz niteliğindedir. Gönüllülük esasına dayalı olan GTP HACCP ilkesine uygun kalite yönetimi sisteminin de temelini oluşturmaktadır. GTP sertifikasyonu EN 45011 (ISO 65) ve EN 45012 (ISO 62) standartları kapsamında akredite edilmiş bağımsız bir üçüncü taraf denetim firmaları tarafından gerçekleştirilir. Bu firmaların gıda ve yem sektöründe uzmanlığa sahip olması ve doğrulama ve belgelendirme kabiliyetleri olması kritik önem arz etmektedir.
GTP belgelendirme süreci, tarımsal gıda ve yem sektöründeki tüm ticaret operatörlerini kapsayan iyi hijyen uygulamaları konseptine dayanmaktadır. GTP, yerel veya AB içi pazarda ticaret yapan veya üçüncü ülkelere tahıl, yağlı tohum, bakliyat, bitkisel menşeli yem malzemeleri ve insan veya hayvan tüketimine yönelik türev ürünleri ithal eden/ihraç eden operatörler için geçerlidir.
GTP´nin amacı, ürünlerin ticaretinin her zaman COCERAL ve Avrupa temsilci dernekleri tarafından tanımlanan iyi profesyonel uygulamalara uygun olarak yapılmasını sağlamaktır. Tüm tanımlar ve prosedürler, Gıda Güvenliğine ilişkin EC/178/2002 ve bitki kökenli tarım ürünlerine ilişkin EC/852/2004 ve EC/183/2005 AB Yönetmeliklerine uygundur. GTP Belgesi kapsamı, gıda ve yem güvenliği ile ilgili düzenlemelere uyum ile sınırlıdır.
İyi Ticaret Uygulamaları ve GTP Sertifikası kapsamına ilişkin daha detaylı bilgi için Aşan Danışmanlık ile iletişime geçebilirsiniz.
GTP Belgesi sahibi şirketler kalite yönetim sistemini sertifikalandırarak, yönetim sisteminin nitelikli bir değerlendirmesini yapmış olur; böylelikle yem ve gıda güvenliğini artırır. Şikayet ve ürünlerin geri çekilmesi riski en aza indirilir. Etkili bir kalite yönetim sistemi sayesinde hatalı üretim oranı önemli ölçüde azalır. GTP standartları, uluslararası gıda endüstrisi ile benzer ilkeleri kullanır. Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktalarına (HACCP) dayalı proaktif kalite güvencesi bunlar arasında en önemli olanıdır.
GTP ile sağlanan güvenlik programının bir diğer önemli parçası da izlenebilirliktir. Bu, yem zincirindeki tüm hataların hızlı ve doğru bir şekilde izlenebilmesini sağlar. Böylece yem veya gıda güvenliği risklerinden etkilenen tüm ürünler kullanılmadan önce geri çağrılabilir. GTP Belgesi alarak piyasada fark yaratmak isteyen firmalar Aşan Danışmanlık ile iletişime geçebilirler.
paylaş
twittle
paylaş
paylaş