GS1 barkod sistemi, ürün numaraları, seri numaraları ve parti numaraları gibi bilgileri kodlamak için kullanılmaktadır. Bu barkodlar, lazer ya da kamera tabanlı sistemler kullanılarak elektronik olarak taranabilen sembollerdir. GS1 barkodları, tedarik zincirlerinde önemli bir rol oynarmaktadır. Perakendeciler, üreticiler, nakliyeciler ve bu süreçte yer alan diğer tarafların, tedarik zinciri boyunca hareket ederken ürünleri otomatik olarak tanımlamasını ve izlemesini sağlamaktadır. GS1 barkod sistemi, birçok ISO standardına uygun olan çeşitli barkod türlerini yönetmektedir. Sistem içerisinde yer alan barkodların her biri farklı bir durumda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Firmalar, GS1 barkod danışmanlığı ile ürünleri için gerekli barkod sisteminin devreye alınmasını sağlayabilirler.
GS1 Barkod Nedir?
Barkod (teknik olarak GTIN - Küresel Ticari Ürün Numarası olarak adlandırılır), öğeleri benzersiz bir şekilde tanımlamak için etiketler üzerinde farklı genişliklerde dikey çizgilerle temsil edilen bir sayıdır. Tarayıcı kullanan kişilere ürünlerin, varlıkların ve belgelerin hızlı ve net bir şekilde tanımlanmasını sağlamaktadır.
GS1 barkodları, tüm dünyada perakende satışta kullanılan ve hemen hemen her tüketici ürününe basılan, anında tanınabilir 1D barkodlardır (2D olanlara karekod adı verilmektedir). Avrupa’daki EAN’ın (Europian Article Numbering Association) ve ABD’deki UCC (Uniform Code Council) kuruluşların birleşmesiyle ortaya çıkarılan GS1 organizasyonu, en temel barkodlama sistemi olarak GS1 barkodlarını geliştirmiştir.
Günümüzde farklı ürün ve tedarik süreçlerinde kullanılan çok sayıda GS1 barkodu mevcuttur. Bunlardan en sık kullanılanları şöyle sıralayabiliriz:
Ø EAN-8: Satış noktalarından geçen kozmetik gibi küçük perakende ürünlerinde kullanılır.
Ø UPC-A: Satış noktası uygulamalarından geçen perakende ürünlerde kullanılır.
Ø UPC-E: Kozmetik, sakız paketleri ve sigara gibi küçük perakende ürünlerinde kullanılır.
Ø EAN-13: Süreli yayınlar, dergiler ve kitaplar gibi satış noktası uygulamalarını aşan perakende ürünlerinde ve ayrıca Kuzey Amerika dışındaki kuponlarda kullanılır.
Ø ITF-14: Bulaşık deterjanı kılıfı (24 şişe sayısı) gibi standart ürün gruplamalarında kullanılır.
Ø GS1 kesilmiş databar: Birim doz ilaçlarda kullanılır.
Ø GS1 çok yönlü birleştirilmiş databar: Yalnızca GTIN´si olan çok küçük tüketici ürünlerinde kullanılır.
Ø GS1 sınırlı databar: Ufak ilaç şişesi gibi çok küçük sağlık ürünleri üzerinde kullanılır.
Ø GS1-128: Paletler veya lojistik üniteler gibi büyük hacimli ürünlerde kullanılır.
Ø GS1 genişletilmiş databar: Taze gıdalardaki son kullanma tarihi gibi ek bilgiler için kullanılır ve ayrıca Kuzey Amerika´daki kuponlarda kullanılır.
Ø GS1 genişletilmiş ve birleştirilmiş databar: Taze gıdalardaki son kullanma tarihi gibi ek bilgiler için kullanılır ve ayrıca Kuzey Amerika´daki kuponlarda kullanılır.
Ø GS1 datamatrisi: Cerrahi aletlerin doğrudan parça markalaması için kullanılır.
Ø GS1 QR kodu: Bir tüketici tarafından bir satış noktasından alınan pazarlama bilgileri için kullanılır.
GS1 Barkod Nasıl Alınır?
GS1 barkod sisteminin Türkiye’deki yasal temsilcisi ve yürütücüsü Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’dir (TOBB). Bu sistem, Türkiye’de 1988 yılında TOBB bünyesinde kurulmuş, sistemi yürüten organizasyonun adı daha sonra yasal düzenlemeler ile Türkiye Global Standartlar Tedarik Zinciri ve Lojistik Eğitim Vakfı” (kısaca GS1 Türkiye Vakfı) GS1 Türkiye olarak değiştirilmiştir. GS1 Türkiye, ülkemizdeki firmaların bu sisteme üye olmasını sağlamakta ve barkodlama sistemiyle ilgili firmalara destek vermektedir.
GS1 barkodu almak isteyen firmaların yapması gerekenleri şöyle sıralayabiliriz:
Ø GS1 firma ön ek numarası alınması
Ø GTIN numaralarının atanması
Ø Barkodların nasıl basılacağının belirlenmesi (termal, lazer, kazıma vb gibi yöntemler)
Ø Barkodların hangi adımda (perakende satış, genel dağıtım noktaları vs) okunacağının belirlenmesi
Ø Barkod alfabesinin seçilmesi (EAN veya UPC)
Ø GS1 barkod ölçülerinin belirlenmesi
Ø Barkod metninin belirlenmesi; barkodun kendisi hasar gördüyse veya okunamıyorsa bu metin üzerinden işlem yapılabilir.
Ø Barkod renginin belirlenmesi
Ø Barkodun, ürünün hangi bölümüne basılacağının belirlenmesi
Ø Barkod kalite programının oluşturulması. Oluşturulan ilk 3 barkod örneği, GS1 Türkiye tarafından ücretsiz olarak test edilebilmektedir. Firmalar, oluşturdukları
GS1 Barkod Kullanımı Neden Önemlidir?
Tüm dünyadaki en yaygın barkodlama sistemi olan GS1, firmalara çok sayıda ticari fayda sağlamaktadır. Bunlardna bazıları şunlardır:
Ø Firmaların daha hızlı veri toplamasını sağlar.
Ø İnsan hatası olasılığını ortadan kaldırır.
Ø Daha doğru ve sağlıklı karar verilmesini sağlar.
Ø Çalışanların konuyla ilgili eğitim sürelerini azaltır.
Ø Tasarım ve baskı işlemleri için ucuz bir yöntemdir.
Ø Envanter doğruluğunu ve farkındalığını artırır.
Ø Operasyonel verimliliği artırır.
Ø Distribütör ve müşterilerle olan iletişimi hızlandırır ve kolaylaştırır.
Hem ucuz hem de kullanıcı dostu olan bu barkodlar, ürünlerin tedarik zinciri boyunca takip edilebilmesi için çok kullanışlı, güvenli ve hızlı bir bir araç sağlamaktadır.
GS1 Barkod Danışmanlığı ve Eğitim Hizmetleri
Firmalar, ürünleri için gerekli barkod sistemini doğru ve hızlı bir şekilde oluşturabilmek için mutlaka GS1 barkod danışmanlığı almalıdır. Bu danışmanlık sayesinde hangi ürüne hangi barkodun nasıl iliştirileceği ile ilgili doğru bilgilere güvenilir ve kaliteli bir hizmet çerçevesinde sahip olunabilmektedir. Firmalar, GS1 barkod danışmanlığı sayesinde ürünlerini kolay bir şekilde etiketleyebilmekte ve tedarik zinciri boyunca hızlı hareket etmesini sağlayabilmektedir. GS1 barkod danışmanlığı, gerçek zamanlı izleme, izlenebilirlik ve tedarik zinciri optimizasyonu için bir çerçeve sunan GS1 sisteminin doğru anlaşılması, kurulması ve yönetilmesi için firmalara yol göstermektedir.